4 sierpnia 2022. Minister finansów Serhij Marczenko udzielił wywiadu agencji informacyjnej UNIAN. Mówił o dochodach i wydatkach budżetu wojskowego Ukrainy, o przyczynach wzrostu opłat podatkowych i celnych oraz o negocjacjach z organizacjami międzynarodowymi.
Wojna znacząco zmieniła strukturę dochodów i wydatków ukraińskiego budżetu. Zmniejszyły się więc wpływy z podatków i ceł, a wydatki na potrzeby wojskowe wzrosły prawie dziesięciokrotnie. Jednak w tej chwili dynamika dochodów podatkowych i celnych zaczyna się poprawiać.
„Jeśli w marcu wpływy z ceł wyniosły 7 mld UAH, to w kwietniu – 8 mld UAH, zaś w maju – już 9 mld UAH. Według wyników z lipca otrzymaliśmy ponad 22 mld UAH. A będzie to już ponad 56 proc. planowanych przedwojennych wskaźników. Do 1 sierpnia zebrano około 90 mld UAH z ceł i podatków” – powiedział minister.
O skutkach przywrócenia podatku VAT i ceł
Jak wiadomo, na początku wojny Rada Najwyższa zniosła VAT i cła na importowane towary. Ale w czerwcu zostały ponownie przywrócone. Według Siergieja Marczenki powodem był wzrost wpływów do budżetu państwa w celu sfinansowania priorytetowych wydatków budżetu państwa – płatności socjalnych i wojskowych.
„Widzimy już pierwsze wyniki, ponieważ jednym z głównych czynników wzrostu ceł i podatków w lipcu jest właśnie zwrot podatku VAT i cła importowego, a także ściślejsza kontrola towarów wwożonych na terytorium Ukrainy. Uważamy, że to absolutnie słuszna decyzja” – powiedział minister finansów.
Według Marczenki rząd rozważa projekt dodatkowej opłaty wojskowej – na przykład od operacji wymiany walut przy zakupie towarów importowanych.
O międzynarodowej pomocy finansowej
Od początku wojny przyciągnięto już 12,7 mld USD dotacji zagranicznych i pomocy kredytowej. Do końca roku planowane jest otrzymanie kolejnych 27 mld USD.
Minister podkreślił, że Ukraina nie ma prawa wykorzystywać na cele wojskowe funduszy grantowych i pożyczkowych od zachodnich partnerów.
„Wydatki na wojnę wzrosły prawie dziesięciokrotnie, a suma pobieranych przez nas podatków wielokrotnie się zmniejszyła. Mamy więc możliwość finansowania wojska tylko kosztem pobranych podatków, a także pożyczek wewnętrznych, w tym zakupu obligacji rządowych przez Narodowy Bank Ukrainy” – podkreślił Serhij Marczenko.
O możliwym braku pieniędzy
Gabinet Ministrów postanowił określić wielkość tegorocznej emisji hrywien na poziomie 400 mld UAH, z czego wykorzystano już 252,5 mld UAH. Minister wstrzymuje się z odpowiedzią na pytanie, czy wystarczy tej kwoty na sfinansowanie deficytu budżetu państwa do końca roku. Będzie to zależało od warunków, w jakich będzie Ukraina do końca roku.
„Armię finansujemy wyłącznie ze środków własnych, którymi są wpływy z podatków i ceł, a także środki, które otrzymujemy podczas lokowania obligacji wojskowych na rynku krajowym. Średnio co miesiąc potrzebujemy około 130 miliardów hrywien na finansowanie armii. A wpływy z podatków i ceł wynoszą co najwyżej, bo w lipcu, około 90 mld UAH (bez zwrotu VAT). A w pierwszych miesiącach wojny, jak wiadomo, sytuacja była kilkakrotnie trudniejsza. Co miesiąc musimy stale szukać środków do zrekompensowania tej różnicy na krajowym rynku” – powiedział minister finansów.
O amnestii podatkowej
Kampania amnestii podatkowej na Ukrainie rozpoczęła się w zeszłym roku i miała zakończyć się 1 września 2022 roku. Jednak biorąc pod uwagę stan wojenny, rząd planuje kontynuować procedurę amnestii podatkowej. Komisja ds. Polityki Finansowej, Podatkowej i Celnej Rady Najwyższej niedawno poparła decyzję o przedłużeniu tego procesu do 1 marca 2023 r.
Ponadto Ministerstwo Finansów przygotowuje projekt ustawy o pośrednich metodach kontroli podatkowej dochodów i wydatków obywateli, jego podstawowa koncepcja jest gotowa, ale przed rejestracją w Radzie Najwyższej ministerstwo planuje przeprowadzić wśród ludności prace wyjaśniające.
O niewypłacalności zobowiązań wobec obywateli
Krążą pogłoski, że Ministerstwo Finansów planuje umorzenie długu krajowego i zobowiązań walutowych wobec obywateli. Jednak Serhij Marczenko odrzuca takie pomysły.
„Nie widzimy celowości tego, ponieważ negatywne konsekwencje znacznie przewyższą wszelkie oszczędności w kosztach obsługi tego długu. Poza tym, jak powiedziałem, pożyczki krajowe są ważnym źródłem finansowania naszego wojska. Nie znam żadnego cywilizowanego kraju, które pozwoliłoby sobie na niewypłacalność ze zobowiązań wewnętrznych wobec swoich obywateli. Jest jeden kraj, który zrobił to w 1998 roku, była to Rosja” – podsumował minister finansów.
Serhij Marczenko wezwał obywateli do inwestowania w obligacje wojskowe i po raz kolejny potwierdził, że państwo gwarantuje 100 procentowe bezpieczeństwo takich inwestycji, ponieważ jest to obowiązek państwa.
Wiktoria Czyrwa