28 października 2020. Turcja jest zainteresowana możliwością uczestnictwa w ukończeniu budowy drugiego egzemplarza największego na świecie samolotu transportowego An- 225 Mrija (tłumaczenie: Marzenie). Samolot powstaje w zakładach Antonowa w Kijowie.
Taki zamiar ogłoszono w Ankarze,16 października, w czasie negocjacji z udziałem prezydentów Turcji i Ukrainy- poinformował wicepremier Ukrainy Ołeh Uruski. Turcja wyraziła też zainteresowanie zakupem od Ukrainy średnich samolotów transportowych An- 178.
Ukrainę wiąże z Turcją nie tylko sąsiedztwo poprzez Morze Czarne. Rosnące obroty handlowe i zaangażowanie tureckich firm w budowę ukraińskiej infrastruktury dróg i portów, prowadzą prostą drogą do traktatu o wolnym handlu między obu krajami. Trwają prace nad takim porozumiem. W czasie wizyty Prezydenta Zełenskiego w Turcji, Prezydent Erdoğan określił, że celem jest osiągnięcie obrotów handlowych na poziomie 10 mld USD a nawet 20 mld USD. W rekordowym dla wymiany handlowej Turcja- Ukraina 2019 roku obroty osiągnęły wartość 5 mld USD. Tureccy przedsiębiorcy zainwestowali dotąd w Ukrainie 3,8 mld USD- co stanowi najwyższy, narodowy wolumen inwestycji. Ponad 700 tureckich aktywnie działa w Ukrainie. Pomimo pandemii Covid-19, ponad pół miliona ukraińskich turystów odwiedziło w tym roku Turcję. Ważnym i aktywnym promotorem turecko- ukraińskiej współpracy jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Biznesu Tureckiego w Ukrainie (TUID). Cztery lata temu Polsko- Ukraińska Izba Gospodarcza nawiązała robocze relacje z tą organizacją. Prezes TUID Burak Pehlivan regularnie uczestniczy w Baltic Business Forum, które Izba corocznie współorganizuje w Świnoujściu.
Moskwa bez wątpienia bacznie przygląda się rosnącemu zbliżeniu turecko-ukraińskiemu. Współpraca przemysłowa obu krajów obejmuje bowiem nowoczesne technologie obronne. Dostawa tureckich dronów Bayraktar TB2 była pierwszym takim projektem, obecnie lista turecko- ukraińskiej kooperacji ma aż 50 pozycji. To, m.in., wymiana doświadczeń w dziedzinie technologii kosmicznych, sprzedaż 25 proc. udziałów w koncernie Motor Sicz projektującym i produkującym silniki lotnicze, zakup przez Ukrainę pocisków przeciw okrętowych, produkcja dronów bojowych, wsparcie budowy silnika do tureckiego czołgu.
Współpraca w dziedzinie przemysłu obronnego może doprowadzić do wspólnych ćwiczeń wojskowych i szkoleń, zwiększających interoperacyjność tureckich i ukraińskich sił zbrojnych.
Jeśli dodać do tego zdecydowane podejście Turcji do bezpieczeństwa energetycznego w regionie Morza Czarnego- niechętne wpływom Rosji, jeśli pamiętać, że Turcja niedawno ogłosiła odkrycie największych złóż gazu ziemnego w Morzu Czarnym, to widać zmianę sytuacji geostrategicznej w tym regionie. Widać też rysujące się regionalne partnerstwo strategiczne Turcji i Ukrainy.
Dariusz Szymczycha