26 stycznia 2023. Trwają działania wobec przedstawicieli „rosyjskiego świata”, którzy pod pozorem cerkwi moskiewskiej szkodzą Ukrainie. Sankcje nałożono na dwie odrażające postacie – oligarchę Wadyma Nowińskiego i byłego szefa Ławry Kijowsko-Pieczerskiej metropolitę Pawła.
Prezydent Wołodymyr Zełenski podpisał dekret nakładający sankcje Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony na okres pięciu lat na grupę prorosyjskich duchownych. Sankcje obejmują: blokadę aktywów, zakończenie operacji handlowych, zakończenie tranzytu surowców, lotów i transportu przez terytorium Ukrainy, zapobieganie wycofywania kapitału poza Ukrainę, zawieszenie zobowiązań gospodarczych i finansowych, anulowanie lub zawieszenie koncesji i innych zezwoleń, zakaz udziału w prywatyzacji, dzierżawie mienia państwowego, zakaz obrotu papierami wartościowymi, zakaz transferu technologii, prawa do przedmiotów praw własności intelektualnej, zakończenie wymiany kulturalnej, współpracy naukowej, kontaktów edukacyjnych, sportowych, programów rozrywkowych z zagranicą i zagranicznymi osobami prawnymi, odwołanie oficjalnych wizyt, spotkań, negocjacji w sprawie zawarcia umów lub porozumień, pozbawienie odznaczeń państwowych Ukrainy oraz innych form uznania, zakaz nabywania własności działek. Ograniczenia wprowadzono na 5 lat.
Jedną z najbardziej znanych postaci objętych sankcjami jest ukraiński miliarder, właściciel Smart Holding i współwłaściciel Metinvestu, który jest także protodiakonem Ukraińskiej Cerkwi Prawosławnej- Wadym Nowiński. Już w grudniu ubiegłego roku nałożono na niego sankcje. Nowiński powiedział, że było to prześladowaniem ze względu na jego „przekonania religijne” i obiecał odwołanie do sądu. W odpowiedzi Zełenski zainicjował wobec niego nowe sankcje.
Vadym Nowiński jest właścicielem jednej z największych grup przemysłowych i inwestycyjnych Ukrainy Smart-Holding. Zrzesza przedsiębiorstwa z kompleksów górniczo-hutniczych i naftowo-gazowych, rolnictwa, przemysłu stoczniowego i nieruchomości. Grupa jest także udziałowcem, wraz ze spółką SCM Rinata Achmetowa, w holdingu rolnym HarvEast.
Nowiński przez wiele lat był sponsorem Ukraińskiej Prawosławnej Cerkwi Patriarchatu Moskiewskiego. Latem ubiegłego roku złożył rezygnację z funkcji deputowanego ludowego. Tłumaczył to wojną i okupacją Mariupola, mówiąc, że teraz skupi się na projektach humanitarnych.
Po pierwszych atakach rakietowych na Kijów, w nocy 24 lutego, Nowiński skontaktował się telefonicznie z zwierzchnikiem Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, patriarchą Cyrylem, aby poinformować go o rozpoczęciu wojny. Jednak ówczesny przywódca Cerkwi rosyjskiej najwyraźniej nie wierzył, że Federacja Rosyjska zaatakowała Ukrainę. Można się tylko domyślać, jak wyglądała rozmowa diakona Nowińskiego z patriarchą Cyrylem. W ciągu dziesięciu lat jego przywiązanie do cerkwi rosyjskiej tylko się wzmocniło. Nadal wspiera Cyryla i ignoruje, że ten błogosławi wojnę.
Kolejną postacią objętą sankcjami jest metropolita Paweł (Petro Lebid), były szef Ławry Kijowsko-Peczerskiej. Ponadto przeciwko odrażającemu duchownemu wszczęto postępowanie karne z artykułu „Naruszenie równości obywateli ze względu na ich przynależność rasową, narodową, regionalną, wyznanie, niepełnosprawność oraz z innych powodów” (część 2 art. 161 kk). ).
Metropolita od dawna słynie z prorosyjskich nastrojów i wypowiedzi. Jeździ drogim mercedesem i ogólnie kocha drogie samochody, dlatego zyskał przydomek „Pasza-Mercedes”. Od początku rosyjskiej agresji zbrojnej konsekwentnie zajmuje stanowisko antyukraińskie, oskarża Ukrainę o ostrzał Donbasu, zaprzecza przynależności Krymu do Ukrainy. Po rozpoczęciu wojny w lutym 2022 roku Paweł nie odważył się potępić Rosji i ponownie zrzucił winę na stronę ukraińską – powiedzieli, że Ukraińcy nie słyszeli ostrzeżeń „o bandzie bandytów” i „teraz wyciągają skutki”.
Ponadto znany jest z utrudniania pracy dziennikarzom badającym jego działalność. A także – tym, że w latach 90. nie wydał policji i „wybaczył grzechy” seryjnemu mordercy Anatolijowi Onoprienki, który zamordował ponad 50 osób.
Oprócz Nowińskiego i Lebida sankcje zostały nałożone na innych wysokich rangą księży Patriarchatu Moskiewskiego – w szczególności w obwodzie charkowskim i na Krymie. Trwa proces oczyszczania Ukrainy z przedstawicieli Kościoła moskiewskiego.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Ehimetalor Akhere Unuabona on Unsplash