19 maja 2023. Czterdzieści jeden miast i gmin o łącznej powierzchni 2,5 tys. km kw., w których mieszka 2,3 mln mieszkańców, działa 240 tys. firm i przedsiębiorstw, wytwarzających ok. 8 proc. PKB naszego kraju. To Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia – pierwsza metropolia w Polsce. Realizację ustawowych zadań rozpoczęła 1 stycznia 2018 roku. GZM była Partnerem 15. Baltic Business Forum „Energia dla odbudowy Ukrainy”.
Mieszkańcy GZM i tworzące je samorządy wykazały wielką solidarność i przekazują znaczącą pomoc dla bohaterskiego narodu Ukrainy. Opis tych działań znajduje się na stronie: https://metropoliagzm.pl/tag/ukraina/
Polsko- Ukraińska Izba Gospodarcza, która prowadzi Kampanię Społeczną „Partnerstwo i Zatrudnienie” przygotuje dla GZM raport na temat standardów integracji migrantów w Metropolii. Raport obejmie takie obszary: edukacja, zatrudnienie, zabezpieczenie społeczne, ochrona zdrowia i mieszkalnictwo.
Doświadczenia GZM mogą być przykładem dla ukraińskich samorządów, zwłaszcza w okresie odbudowy lokalnych społeczności. Skala zniszczeń, brak środków finansowych, wielość kwestii wymagających równoczesnego rozwiązywania powodują, że potrzebna jest współpraca między samorządami ukraińskimi. Odbudowa pójdzie szybciej, szybciej spełnione będą oczekiwania mieszkańców hromad i miast, jeśli powstaną porozumienia, związki celowe jednostek samorządu terytorialnego do prowadzenia spraw przekraczających granice terytorialne.
Mieszkańcy centrum województwa śląskiego od lat mieli poczucie, że funkcjonują w spójnym organizmie miejskim, gdzie granice administracyjne mają charakter czysto umowny. Dlatego też powstanie Metropolii w centrum województwa śląskiego było czymś naturalnym.
Najważniejszym celem GZM jest podejmowanie działań poprawiających jakość i komfort życia mieszkańców poprzez wprowadzanie wspólnych rozwiązań. Wykorzystywany jest potencjał gmin członkowskich, co pobudza kreatywność mieszkańców oraz inspiruje zmiany, umożliwiające przyspieszenie procesów gospodarczych i społecznych, prowadzących do stworzenia ośrodka wzrostu, mogącego konkurować z innymi obszarami metropolitalnymi w kraju i na świecie.
Specjalnie dedykowana ustawa, na mocy której Metropolia GZM powstała, określiła listę zadań:
- TRANSPORT PUBLICZNY,
- ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY,
- KSZTAŁTOWANIE ŁADU PRZESTRZENNEGO,
- PROMOCJA.
Dobra praktyką, która może być wzorem dla ukraińskich samorządów jest Fundusz Solidarności. Fundusz Solidarności to wyjątkowy mechanizm w skali kraju. Samorządy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii wspierają się nawzajem, aby wyrównywać swoje szanse i niwelować różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym. Obszar Metropolii jest bowiem bardzo zróżnicowany. Tworzą go zarówno duże i silne miasta, jak i małe gminy, dysponujące – z różnych powodów – mniejszymi budżetami. Metropolia stara się działać jak „system naczyń połączonych”, zasilając słabsze gminy i umożliwiając tym samym zrównoważony rozwój całego metropolitalnego organizmu.
Fundusz uruchomiono na początku funkcjonowania Metropolii. W 2018 roku, podczas jego pierwszej edycji, w puli znalazło się ponad 100 milionów złotych, dzięki którym udało się dofinansować realizację ponad 100 projektów.
W 2019 roku Fundusz Solidarności zmienił nieco swoją formułę. Zanieczyszczone powietrze nie zna granic, dlatego też zdecydowaliśmy, aby to redukcja niskiej emisji była tematem wiodącym drugiej edycji Funduszu Solidarności. Na dofinansowanie tych przedsięwzięć zostało przeznaczone 40 z 60 mln zł, które w tym roku zaplanowano na realizację programu.
W 2019 roku udało się dofinansować 107 projektów na łączną kwotę 66,6 mln zł.
W roku 2020 pula przeznaczona na trzecią edycję Funduszu Solidarności wynosi 10 mln zł.
Więcej o Metropolii GZM: