Sześć zadań dla ambasadorów

Spotkania szefów misji zagranicznych w czasie pokoju odbywały się one co dwa lata. Od ostatniego spotkania prezydenta z ambasadorami, które odbyło się w Kijowie w grudniu 2022 r., minęło niewiele ponad sześć miesięcy, a teraz dyplomaci ponownie przybyli w Ukrainę, aby odbyć spotkanie ze swoim wyższym kierownictwem.

W przemówieniu do ambasadorów prezydent Wołodymyr Zełenski nakreślił priorytety dyplomacji na najbliższe sześć miesięcy. Kluczowe obszary to:

• mobilizacja międzynarodowego wsparcia w celu wzmocnienia ukraińskich zdolności wojskowych;
• promowanie ukraińskiej formuły pokojowej;
• zwiększenie presji sankcyjnej na Rosję;
• stworzenie międzynarodowych gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy;
• zaspokojenie potrzeb naszego kraju w kontekście odbudowy;
• ochrona praw i interesów Ukraińców za granicą.

Najważniejszą rzeczą w instrukcjach Zełenskiego jest formuła pokojowa, której Ukraina będzie bronić na globalnym „szczycie pokojowym” jesienią tego roku. Dlatego działania służb dyplomatycznych powinny być podporządkowane tej kwestii, aby zaangażować szerszy zakres państw w realizację tej formuły.

Pierwsze Forum Przemysłu Obronnego też odbędzie się jesienią, więc głowa państwa wezwał ambasadorów do pracy nad maksymalną reprezentacją krajów na tym spotkaniu. Przede wszystkim należy skupić się na współpracy z tymi sojusznikami, którzy mogą dostarczyć Ukrainie F-16 i broń dalekiego zasięgu.

Zełenski uważa, że jesień powinna przynieść nowe sankcje Unii Europejskiej wobec Rosji. Prezydent powiedział, że nadal istnieją kraje, które pomagają Rosji obejść sankcje. Do ambasadorów należy pomoc w zamknięciu tych procederów.

Kolejnym zadaniem dla społeczności dyplomatycznej Ukrainy, jest integracja z UE i NATO, gwarancje bezpieczeństwa i polityka sąsiedztwa. W tym kontekście należy podwoić wysiłki dyplomatów, zwłaszcza ambasadorów. Prezydent wezwał cały korpus dyplomatyczny Ukrainy do wcześniejszego przygotowania się do szczytu NATO w Waszyngtonie. Oczywiście nie pomijając tematu negocjacji członkowskich z Unią Europejską.

Zełenski podkreślił, że polityka sąsiedztwa Ukrainy jest polityką dobrego sąsiedztwa. „Ukraina umie być wdzięczna i jest wdzięczna każdemu krajowi, absolutnie wszystkim ludziom, każdemu narodowi, który nam pomógł. Ale nasz wkład we wspólne bezpieczeństwo również zasługuje na wdzięczność” – podkreślił i wezwał ambasadorów do „studzenia emocji”, gdy są one zbyt silne u sąsiadów, ale :nie do milczenia”.

Szef państwa poinstruował ambasadorów, aby przyciągali więcej krajów do inwestowania na Ukrainie. „Weźcie sto najważniejszych firm dla Ukrainy w kraju, w którym pracujecie. Do końca roku przekażcie decyzje w sprawie inwestycji na Ukrainie lub protokoły ustaleń dotyczące rozpoczęcia pracy w Ukrainie, gdy pozwolą na to warunki bezpieczeństwa. Zbierz setkę największych filantropów w kraju, w którym działasz i zorganizuj ich wizytę w Ukrainie. Świat musi zobaczyć, co się tutaj dzieje. Bądźcie aktywni w stowarzyszeniach biznesowych – muszą wiedzieć, co oferuje nasz kraj: jakie zasoby, produkcję, technologie” – podkreślił prezydent.

Wołodymyr Zełenski wezwał również dyplomatów do zrobienia wszystkiego, co możliwe, aby rozszerzyć bezcłowy dostęp ukraińskich towarów do rynków zagranicznych. Szczególną uwagę zwrócono na humanitarne rozminowywanie.

Wyrażając szacunek i wdzięczność sąsiednim krajom, które udzieliły schronienia ukraińskim uchodźcom, Wołodymyr Zełenski powiedział, że „celem Ukrainy jest powrót ludzi do domu, zachowanie ich związku z Ukrainą, z ukraińską kulturą, ze społeczeństwem. A powrót Ukraińców do kraju powinien być częścią osobistej odpowiedzialności każdego dyplomaty pracującego za granicą.  Jednym z waszych obowiązkowych zadań jest ochrona praw naszych obywateli. Oni muszą czuć, że jesteście z nimi i dla ich dobra, a zatem, że Ukraina jest z nimi. Ambasady Ukrainy powinny być asystentami naszych obywateli i, w razie potrzeby, ratownikami” – podkreślił prezydent.

Według szefa państwa, misje dyplomatyczne powinny pracować 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, aby zapewnić konkretne wyniki. Ponieważ „im bardziej skuteczna jest dyplomacja – wszystkie jej formy: oficjalna i nieoficjalna, instytucjonalna, medialna, kulturalna – oraz siła zwykłej ludzkiej szczerości, czyli im lepiej jesteśmy rozumiani na świecie, tym więcej mogą zdziałać nasi żołnierze”.

Warto zauważyć, że wciąż mamy kraje, w których nie ma ukraińskich ambasadorów. Mowa nie tylko o krajach afrykańskich i azjatyckich, ale nawet europejskich.  W wielu krajach jest tylko tymczasowy pełnomocnik. Na przykład w Belgii, Liechtensteinie, Norwegii itp.

Eksperci uważają, że najgorsze stosunki dyplomatyczne Ukraina ma z krajami afrykańskimi. Wołodymyr Zełenski wzywa Ministerstwo Spraw Zagranicznych do zresetowania stosunków z państwami kontynentu i zidentyfikowania dziesięciu krajów, w których zostaną otwarte ambasady. Jest to niezwykle ważna kwestia, którą należy się pilnie zająć w kontekście skandali zbożowych.

Niedawne odwołanie ambasadora Ukrainy w Wielkiej Brytanii, Vadyma Prystaiko, było rodzajem zimnego prysznica dla społeczności dyplomatycznej. Analitycy twierdzą jednak, że były ku temu poważne powody. Krytyka przywódcy kraju, prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, jest bardzo nietypowym i nieoczekiwanym zachowaniem dyplomaty. Ponadto Prystaiko wcześniej przyznał, że ukraińska kontrofensywa nie była tak skuteczna, jak niektórzy mieli nadzieję.

„W stosunkach międzynarodowych wszystko może się zdarzyć. Ambasadorzy są często zmieniani, nie ma w tym nic nadzwyczajnego” – powiedział Jurij Szczerbak, były ambasador Ukrainy w Izraelu, Stanach Zjednoczonych, Meksyku i Kanadzie.  – „Rządy prawa powinny leżeć u podstaw, a tym bardziej w dyplomacji”.

Wiktoria Czyrwa
Photo by Markus Winkler on Unsplash