25 października 2021. Ogłoszono konkurencyjny wybór niezależnych członków rady nadzorczej Naftohazu.
Jak informuje strona internetowa Ministerstwa Gospodarki, selekcji dokonują członkowie komitetu ds. mianowania szefów przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla gospodarki (tzw. komitet nominacyjny). Przyjmowanie dokumentów potrwa do 6 grudnia 2021 r.
Podstawowe wymagania dla kandydatów:
- doświadczenie na stanowiskach kierowniczych w międzynarodowych i regionalnych firmach (najlepiej naftowych i gazowych) od co najmniej 10 lat;
- doświadczenie współpracy z przedstawicielami rządu i regulatorami w dziedzinie energetyki;
- znajomość ram regulacyjnych UE mających wpływ na branżę, w tym specyfiki kontroli pomocy państwa.
Jak informowaliśmy, 28 kwietnia 2021 r. Gabinet Ministrów rozwiązał radę nadzorczą Naftohazu, zdymisjonował prezesa zarządu Naftohazu Andrija Kobolewa i powołał na jego miejsce Jurija Witrenko. 7 września premier Denis Szmygal polecił pierwszemu wicepremierowi Ołeksijowi Lubczenko ogłoszenie w ciągu tygodnia konkursu na niezależnych członków rady nadzorczej. 27 września Gabinet Ministrów powołał nowy zarząd Naftohazu z Jurijem Witrenką na czele, tego samego dnia wygasły uprawnienia wszystkich członków rady nadzorczej Naftohazu, a jej funkcje przekazano Gabinetowi Ministrów.
Sytuacja Naftohazu byłą dla administracji amerykańskiej przykładem odchodzenia od standardów ładu korporacyjnego i reform w Ukrainie. Eksperci uważają, że takie sygnały nie są korzystne dla Ukrainy. Przecież reforma ładu korporacyjnego, która zapewnia przejrzystą pracę członków rad nadzorczych strategicznych przedsiębiorstw, jest jednym z warunków współpracy i finansowania międzynarodowych darczyńców.
Pierwsze kroki w kierunku ładu korporacyjnego i poprawy efektywności nadzoru nad państwowymi przedsiębiorstwami podjęto w 2015 roku, kiedy przyjęto odpowiednią strategię. Następnie Rada Najwyższa uchwaliła ustawę o spółkach akcyjnych, która obecnie przewiduje tworzenie rad nadzorczych z niezależnymi członkami. W marcu 2021 r. Rada Ministrów zatwierdziła Program Działań, który przewiduje wdrożenie międzynarodowych standardów w systemie zarządzania przedsiębiorstw państwowych w celu zwiększenia ich przychodów i atrakcyjności inwestycyjnej.
15 lipca Rada Najwyższa przegłosowała ustawę № 5593-d o ładzie korporacyjnym w przedsiębiorstwach państwowych, która rozszerza uprawnienia rad nadzorczych. Według autorki dokumentu, wiceprzewodniczącej komisji ds. rozwoju gospodarczego Roksolany Pidlasy, projekt został opracowany zgodnie z wytycznymi Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w sprawie ładu korporacyjnego.
Ustawa wprowadza:
- rozszerzenie uprawnień rad nadzorczych w zakresie zatwierdzania strategicznych planów rozwoju oraz rocznych planów finansowych i inwestycyjnych;
- poszerzenie kompetencji rad w zakresie wynagradzania kierowników przedsiębiorstw państwowych;
- powoływanie i odwoływanie szefów spółek skarbu państwa należy odnieść do wyłącznej kompetencji rady nadzorczej, tj. rząd Ukrainy będzie mógł jedynie zatwierdzać decyzje rady nadzorczej;
- upoważnienie rządu do oceny pracy rad nadzorczych spółek skarbu państwa oraz do zatwierdzania polityki wynagradzania zarządów.
Tymczasem Ministerstwo Gospodarki uważa, że obecnie głównym problemem dla działań rad nadzorczych przedsiębiorstw państwowych jest brak wyznaczonych celów i wskaźników efektywności.
Zdaniem wiceminister Kristiny Holubytskiej należy zachować równowagę między obowiązkami a wynagrodzeniem członków rad nadzorczych.
„Rozumiemy, że jeśli rady nadzorcze nie będą miały uprawnień i odpowiedzialności, to nie będą w stanie wpływać na wyniki spółki” – powiedział wiceminister.
Pani Holubytska powiedziała, że powstaje system, w którym państwo będzie aktywnym właścicielem zgodnie z zasadami OECD. „To państwo powinno stawiać sobie cele dla rad nadzorczych i monitorować ich osiągnięcia. Pozwoli to radom nadzorczym na znaczne zwiększenie efektywności zarówno swoich działań, jak i działalności przedsiębiorstw państwowych” – skomentowała urzędniczka.
Wiktoria Czyrwa