29 kwietnia 2025 roku. Szef Państwowej Służby Podatkowej Ukrainy (DPS) Rusłan Krawczenko udzielił wywiadu portalowi „Ekonomiczna Prawda”. Tytuł mówi sam za siebie: „Dotrzemy do tych, którzy nie płacą”. Podczas rozmowy Krawczenko opowiedział o reformie urzędu skarbowego, walce z „karuzelami podatkowymi” i „dropami” oraz o relacjach z biznesem.
Według Rusłana Krawczenki, Ukraina realizuje odjęte zobowiązania wobec partnerów międzynarodowych, w tym MFW i podczas screeningu, w ramach negocjacji z UE, w dniach 5-6 czerwca przedstawi sprawozdanie z realizacji zobowiązań w zakresie reformy skarbowej.
Jeśli chodzi o samą reformę, obejmuje ona pracę kadrową, szkolenie pracowników oraz walkę z korupcją wewnątrz struktury.
„Strategia dochodów przewiduje pracę nad zwiększeniem poziomu dobrowolnego płacenia podatków. Musimy zatwierdzić i uruchomić proces zarządzania ryzykiem podatkowym — kiedy przedsiębiorstwa trafiają do planu kontroli na podstawie automatycznie wykrytych ryzyk, a także sporządzić i zweryfikować kryteria tych ryzyk” — zaznaczył szef DPS.
Przyznał, że obecnie zaufanie do urzędu skarbowego jest bardzo niskie, dlatego strategicznym celem DPS jest odzyskanie zaufania biznesu.
„Problem polega na tym, że każdy przedsiębiorca chce zarabiać więcej i płacić mniej. Ale naszą pracą jest pobór podatków. Naszym zadaniem jest zasilanie budżetu państwa, zwłaszcza w czasie wojny” — podkreślił Krawczenko.
Współpraca z biznesem
Rusłan Krawczenko twierdzi, że od kiedy objął kierownictwo nad Służbą Podatkową, urząd stara się być przejrzysty i otwarty. Regularnie odbywają się spotkania z biznesem i przedsiębiorcy dostrzegają poprawę jakości komunikacji.
„Jak to było wcześniej? Przedsiębiorstwo trafiało na listę ryzykownych, ale nikt nie potrafił wyjaśnić, dlaczego. Teraz stworzyliśmy centra konsultacyjne. Staram się zmusić pracowników DPS do dzwonienia i wyjaśniania przedsiębiorstwom przyczyn takich decyzji. Wcześniej takiej komunikacji nie było” — powiedział Krawczenko.
Według Krawczenki skutkiem tych działań jest, że liczba zablokowanych faktur VAT zmniejszyła się do 0,37 procenta. Ponadto znacznie ograniczono listę dodatkowych dokumentów, które wcześniej należało przedkładać w celu odblokowania faktury. Obecnie DPS przedstawiła Ministerstwu Finansów propozycje zmniejszenia udziału zablokowanych faktur VAT do 0,2 procenta. Jedną z nich jest zwiększenie liczby kryteriów do bezwarunkowej rejestracji faktur.
Jednocześnie Rusłan Krawczenko podkreśla, że mimo zmniejszenia liczby zablokowanych faktur VAT, plan poboru podatków jest przekraczany: w ciągu trzech miesięcy — o 36 mld UAH. Według stanu na koniec kwietnia wiadomo, że urząd skarbowy zapewni kolejne 10 mld UAH wpływów. DPS zamierza utrzymywać taki wskaźnik co miesiąc.
Klub Białego Biznesu
Rusłan Krawczenko nie ukrywa swojego dość sceptycznego stosunku do Klubu Białego Biznesu. Jego zdaniem należy wspierać przedsiębiorców płacących podatki i zwiększyć kryteria członkostwa w tym „klubie”. Uważa, że wszystkie przedsiębiorstwa płacące podatki są „białe”.
Jednak obecnie kryteria są takie, że duże firmy mogą się tam dostać, a małe i średnie, które dopiero się rozwijają — nie.
Obecnie w Klubie Białego Biznesu jest 8 199 firm, ale powinno ich być więcej.
„Osobiście postanowiłem, że podejście do każdego biznesu, który płaci podatki, będzie jednakowe. Na przykład zostały stworzone centra konsultacyjne, ponieważ w Klubie Białego Biznesu są konsultanci. Mogą zadzwonić i poinformować, że złożyliście lub zamierzacie złożyć faktury VAT, więc nie zapomnijcie zapłacić odpowiednich podatków. Albo proponują wcześniejszą weryfikację pewnych dokumentów” — zaznaczył Krawczenko.
Opodatkowanie OnlyFans
We wrześniu 2024 roku DPS otrzymała od brytyjskiego urzędu skarbowego dane o wszystkich Ukraińcach, którzy uzyskiwali dochody na platformie OnlyFans.
Według Rusłana Krawczenki obecnie dostępne są informacje o 5 435 osobach fizycznych, które zarejestrowały i używały w swojej działalności 7 036 kont. Przeprowadzono 759 kontroli dokumentacyjnych, w wyniku których ustalono, że suma zobowiązań podatkowych wynosi ponad 250 mln UAH.
„Ponieważ Wielka Brytania i inne kraje przekazują nam takie informacje, możemy je wykorzystywać i budżet państwa będzie otrzymywał jeszcze więcej pieniędzy. Do tych, którzy ukrywają dochody lub nie płacą podatków, również dotrzemy” — zapewnił szef DPS.
Podkreślił, że osoby fizyczne, które osiągają dochody i są rezydentami podatkowymi Ukrainy, muszą zgodnie z prawem płacić podatki. „Pracujemy we wszystkich obszarach, gdzie ludzie są zobowiązani do płacenia podatków” — zaznaczył Rusłan Krawczenko.
Dropy i karuzele podatkowe
Odpowiadając na pytanie, czy w Ukrainie można zwalczyć takie zjawiska jak „dropy”, czyli udostępnianie przestępcom dostępu do kart bankowych, oraz karuzele podatkowe — manipulacje podatkiem VAT, Rusłan Krawczenko stwierdził, że sama Służba Podatkowa sobie z tym nie poradzi — potrzebna jest wspólna i systemowa praca.
„Państwowa Służba Podatkowa może blokować, kontrolować i przekazywać informacje organom ścigania. Finansowy monitoring może obserwować i blokować rachunki. Biuro Bezpieczeństwa Gospodarczego i inne organy ścigania mogą realizować swoje kompetencje poprzez postępowanie przygotowawcze, gromadzić dowody, jeśli istnieją oznaki przestępstwa, zabezpieczać dokumenty, przeprowadzać przeszukania, jeśli istnieją ku temu podstawy prawne, ogłaszać podejrzenia i np. nakładać areszt na majątek.
Jeżeli każdy będzie pracował i wykonywał swoją funkcję, te schematy są do pokonania” — podsumował szef Państwowej Służby Podatkowej.
Wiktoria Czyrwa
Image by Gerd Altmann from Pixabay