29 kwietnia 2024 r. Po raz pierwszy od IV kwartału 2021 roku Narodowy Bank Ukrainy ogłosił poprawę jakości portfela kredytowego. Wzrósł popyt zarówno na kredyty korporacyjne, jak i detaliczne. Największym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszą się kredyty od małych i średnich przedsiębiorstw, kredyty długoterminowe oraz hrywny. Instytucje finansowe przewidują wzrost popytu na wszystkie rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw w drugim kwartale tego roku.
Co jeszcze widać w portfelu kredytowym banków ukraińskich?
- NBU zauważa, że popyt ludności na kredyty stymuluje lepsze nastroje konsumentów. W lutym ukraińskie banki udzieliły 783 kredytów hipotecznych na łączną kwotę 1,3 mld hrywien, czyli siedmiokrotnie więcej niż przed rokiem.
- Od początku roku rośnie popyt na kredyty długoterminowe i hrywny. Wpływ na to ma przede wszystkim zapotrzebowanie na kapitał obrotowy i inwestycje kapitałowe oraz restrukturyzacja zadłużenia. Do tego niższe są stopy procentowe- NBU obniżył stopę dyskontową o 0,5 punktu procentowego. Nie można tego nazwać znaczącą obniżką, ale to sygnał dla rynku, że regulator jest gotowy na kolejne zmiany. Dodatkowy wpływ będzie miała obniżka oprocentowania trzymiesięcznych certyfikatów depozytowych o 1,5 pp.
Tetyana Koliasko z Unex Banku, wyjaśnia, że banki już zaczęły obniżać oprocentowanie depozytów. Oznacza to, że jest perspektywa obniżenia oprocentowania kredytów. Przede wszystkim dotyczy to pożyczek dla firm.
- Wielu analityków finansowych przewiduje, że rynkowe oprocentowanie popularnych kredytów obrotowych powinno zostać znacznie obniżone, aby „zwiększyć wagę” portfela kredytowego. Marcowa obniżka głównej stopy procentowej z 15 proc. do 14,5 proc. już utorowała drogę do stopniowej korekty rzeczywistych stóp procentowych głównych produktów kredytowych, głównie w przypadku ukierunkowanych programów kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, kredytów samochodowych i kredytów hipotecznych na rynku pierwotnym.
- Obniżenie podstawowej stopy procentowej pozwala również na aktywniejszy rozwój produktów kredytowych. Przypomnijmy, że NBU zdecydował się obniżyć bazową stopę procentową do 13,5 proc., a oprocentowanie 3.miesięcznych certyfikatów depozytowych obniżył się do 16,5 proc. Zdaniem ekspertów w drugiej połowie roku, jeśli stopa dyskontowa zostanie obniżona do 14-12 proc., oprocentowanie niektórych kredytów może spaść o co najmniej 3%.
- Rynek spodziewa się wzrostu popularności depozytów hrywny, gdyż jest to optymalny i niezwykle opłacalny mechanizm uzyskiwania pasywnego dochodu. Narodowy Bank przewiduje, że do końca tego roku liczba nowych depozytów wzrośnie o co najmniej 10 procent.
Pojawia się pytanie, czy istnieje zagrożenie masowym odpływem klientów z powodu zaostrzenia sytuacji na froncie? Jak wpłynie na rynek depozytów możliwa nowa ofensywa? Ryzyko wojenne było i jest znaczące, i nie jest to nic nowego. Od ponad 2 lat wojna na pełną skalę jest integralną częścią wszystkich sfer życia i gospodarki kraju. A Ukraina przystosowała się do istnienia w nowym wymiarze, choć taka adaptacja ma niewyobrażalną cenę.
Jedyne, co może jednak sprowokować odpływ klientów lub ograniczenie programów kredytowych i depozytowych banków, to ryzyko niedoboru pomocy makrofinansowej, która jest pilnie potrzebna budżetowi państwa. Taka pomoc jest w drodze.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Jonathan Cooper on Unsplash