Tranzyt gazu i wojna

Siergiej Makogon, szef Operatora Systemu Gazociągów Transportowych Ukrainy (OGTSU) w wywiadzie dla agencji Ukrinform przekazał następujące informacje:

• w styczniu i lutym bieżącego roku Gazprom nie wykorzystał znaczącej części zarezerwowanej mocy przesyłowej. Ale natychmiast po inwazji na Ukrainę Gazprom na pełną skalę, zwiększył wnioski o tranzyt do zakontraktowanego maksimum, czyli około 109 milionów metrów sześciennych dziennie. Do końca marca zarezerwowane pojemności były więc praktycznie w pełni wykorzystane.
• Od maja Gazprom ponownie przestał wykorzystywać znaczną część zamówionych mocy przesyłowych. 11 maja OGTSU poinformowało Gazprom, że wstrzymało transport rosyjskiego gazu przez stację pomiaru gazu Sochraniwka i tłoczni Novopskov z powodu „siły wyższej”, czyli zagrożenia stacji rosyjskimi działaniami wojennymi. Przez Sochraniwkę przechodzi jedna trzecia dostaw rosyjskiego gazu do Europy. Obecnie tranzyt rosyjskiego gazu przez Ukrainę został ograniczony do poziomu 45-55 mln m sześc. Gazprom ignoruje propozycję przeniesienia tranzytu do innej stacji przesyłowej.
• Gazprom rozlicza się z OGTSU „po uważaniu”. Makogon powiedział: „dziś Gazprom oczywiście płaci mniej niż jest winien z tytułu kontraktu, bez żadnych podstaw prawnych”.

O tranzycie rosyjskiego przez Ukrainę pisaliśmy w marcu. Dlaczego Ukraina nie blokuje tranzytu? Nie znamy oficjalnej odpowiedzi, ale zapewne składa się na to kilka czynników.

Po pierwsze: OGTSU demonstruje, że umowy obowiązują.

Po drugie: opłaty za tranzyt rosyjskiego gazu były dotąd istotną częścią przychodów budżetu.

Po trzecie: zatrzymanie przesyłu gazu oznacza „techniczną śmierć” infrastruktury gazowej.

Po czwarte: rosyjski gaz przesyłany jest przez Ukrainę do krajów europejskich, które budują swoje zapasy na zimę.

Ale najważniejszy jest chyba piąty element: Rosjanie nie będą bombardowali tych terytoriów, przez które przesyłany jest rosyjski gaz.

Węzeł gordyjski.

(Red.)