16 grudnia 2020. W dniu 16 stycznia przyszłego roku wchodzi w życie art. 30 ukraińskiej ustawy „O zapewnieniu funkcjonowania języka ukraińskiego jako państwowego”, zgodnie z którą nastąpi ostateczne przejście sektora usług na język ukraiński.
W wyniku zmian wszyscy usługodawcy, niezależnie od formy własności, będą zobowiązani do obsługi konsumentów oraz udzielania informacji o towarach i usługach w języku ukraińskim. Nowe reguły dotyczą m.in. metek cenowych, instrukcji, danych technicznych, różnego rodzaju oznaczeń, biletów, menu. Wszystkie informacje mogą być jednocześnie dublowane na inne języki.
Taras Kremin – pełnomocnik ds. ochrony języka państwowego zaznacza, że wreszcie ukraińscy klienci będą domyślnie obsługiwani w języku państwowym. Wyjątek z tej reguły stanowi sytuacja, gdy klient zażyczy sobie świadczenia usług w innym języku, akceptowanym przez obie strony. Pełnomocnik przypomina, że wymóg używania języka ukraińskiego dotyczy nie tylko sfery handlu, ale także branży edukacyjnej (w tym kluby i sekcje sportowe), opieki medycznej oraz usług socjalnych. W przypadku naruszenia prawa do obsługi w języku ukraińskim, konsument powinien zwrócić się z prośbą o przestrzeganie normy prawa do pracownika lub do jego przełożonego, następnie do państwowego funkcjonariusza. Ponadto każdy obywatel może skierować wniosek do pełnomocnika ds. ochrony języka państwowego. „Ważne jest podanie jak najpełniejszej informacji o przedsiębiorstwie, okolicznościach i dowodach potwierdzających naruszenie” – podkreślił T. Kremin.
W przypadku naruszenia przepisów ustawy pełnomocnik będzie mógł nałożyć na usługodawcę karę grzywny w wysokości od 5100 do 6800 UAH. Sankcja ta będzie jednak stosowana tylko w przypadku ponownego naruszenia normy w ciągu roku. Przy pierwszym „podejściu” pełnomocnik tylko odnotuje naruszenie w aktach sprawy, zaś usługodawca będzie miał 30 dni na rozwiązanie problemu.
Ustawa językowa weszła w życie 16 lipca 2019 r. Jest to pierwszy tego typu dokument od czasu odzyskania przez Ukrainę niepodległości, który prawnie wspiera i wzmacnia pozycję języka ukraińskiego, określa ramy i zakres jego stosowania oraz wprowadza odpowiedzialność urzędników za brak jego znajomości. Według danych badań opinii społecznej, 60 proc. obywateli Ukrainy popiera politykę państwa mającą na celu zwiększenie zawartości ukraińskiego i ukraińskojęzycznego produktu w przestrzeni radiowej i telewizyjnej. Prawie 80 proc. obywateli uważa, że język ukraiński powinien być głównym językiem programów radiowych i telewizyjnych. Rzeczywistość medialna odbiega jednak od tych oczekiwań, o czym napiszemy w innym tekście.
Valentyn Honcharenko