28 października 2020. Ukraiński Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją artykuł 366-1 Kodeksu Karnego. Przewiduje on odpowiedzialność w postaci grzywny lub pozbawienia wolności za świadome złożenie niedokładnych informacji w oświadczeniu majątkowym osoby pełniącej funkcje państwowe lub w samorządzie.
Postanowienie trybunału podważa wiarygodność i skuteczność polityki antykorupcyjnej ekipy Prezydenta Zełenskiego. W wydanym wieczorem 27 października oświadczeniu Biura Prezydenta Ukrainy czytamy, że „państwo ukraińskie stworzyło system elektronicznej deklaracji i kontroli stanu majątkowego urzędników i deputowanych Elementy tego systemu to nie tylko obowiązek wskazanych osób do deklarowania własności i dochodów, ale także odpowiedzialność za fałszywe oświadczenie, a także uprawnienia kontrolne Narodowej Agencji ds. Zapobiegania Korupcji. Do tej pory system ten działał skutecznie, wreszcie pokazując narodowi ukraińskiemu, co naprawdę posiadają politycy i pozwalając na postawienie przed sądem osób łamiących przepisy antykorupcyjne. Miało to znaczący wpływ na tworzenie nowych zasad polityki i praktyki administracji publicznej w naszym kraju. Uważamy to za podstawowy atut państwa.”
Rzeczywiście, w Internecie dostępne są dość dokładne informacje o majątku polityków i wysokich urzędników, nieraz zadziwiające precyzją i bogactwem.
Tymczasem w sierpniu 2020 r. grupa 47 deputowanych do Rady Najwyższej skierowała wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie konstytucyjności przepisów, sankcjonujących takie działania. Dość szybko wydane postanowienie podważa tę antykorupcyjną procedurę.
Jak podała na Facebooku Narodowa Agencja ds. Zapobiegania Korupcji, dwóch sędziów Trybunału Konstytucyjnego, którzy głosowali w sprawie legalności deklaracji elektronicznych, miało niejasności w swoich oświadczeniach.
W tej sytuacji Biuro Prezydenta Zełenskiego wyraziło nadzieję, że urzędnicy i deputowani niezależnie od tego nadal będą składali elektroniczne deklaracje. W oświadczeniu biura czytamy:
„Zdajemy sobie sprawę, że decyzje Trybunału Konstytucyjnego są ostateczne i nie podlegają odwołaniu. Ale ostateczne i niepodważalne jest również pragnienie Ukrainy pełnego przystąpienia do struktur europejskich i euroatlantyckich. Integralną częścią tego dążenia jest obowiązek przezwyciężenia korupcji w Ukrainie poprzez oczyszczenie polityki krajowej.”
Zapowiedziano, że Prezydent Zełenski skorzysta z prawa do inicjatywy ustawodawczej w celu przywrócenia systemu deklaracji urzędników i deputowanych.
Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy (odpowiednik polskiego CBA) poinformowało, że postanowienie Trybunału zawiesi 110 prowadzonych postępowań.
(Red.)