29 kwietnia 2025. w W Warszawie zaprezentowano projekt nowej koncesji – Terminal Kontenerowy Portu Czarnomorsk. Projekt przedstawiła międzynarodowym inwestorom pierwsza wiceminister rozwoju społeczności i terytoriów Ukrainy Alona Szkrum.
Projekt rekomendowali też partnerzy z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR), Międzynarodowej Korporacji Finansowej (IFC) oraz doradcy prawnymi z EY Ukraine. Oceniono, że terminal kontenerowy w Czarnomorsku to jedna z najbardziej ambitnych inicjatyw partnerstwa publiczno-prywatnego realizowanych w czasie wojny.
„Koncesja to nie prywatyzacja” – podkreśliła Alona Szkrum. „To w istocie długoterminowa dzierżawa, w której własność terminali portowych pozostaje w rękach państwa, natomiast prywatna firma inwestuje, zarządza i dzieli się zyskami. Jednocześnie ponosi poważne zobowiązania społeczne” – wyjaśniała
Celem rządu Ukrainy jest przyciągnięcie inwestycji, modernizacja portu, zapewnienie mu stałych przeładunków, tworzenie miejsc pracy oraz stabilnych dochodów i wpływów podatkowych do budżetu państwa.
Nad projektem pracuje obecnie szeroki zespół ekspertów. IFC oraz EBOR wspierają kompleksowe przygotowanie projektu, a EY Ukraine odpowiada za obsługę prawną i stworzenie przejrzystych ram działania dla inwestorów. Ministerstwo nadzoruje proces, podejmując decyzje polityczne i zarządcze.
„Wybór operatora terminalu nastąpi w drodze otwartego przetargu, według kryteriów najwyższej ceny i najlepszych warunków” – zapewniała minister Szkrum. Całym procesem, w celu zachowania bezstronności, kierują EBOR i IFC.
„Najważniejsze są dla nas przejrzystość procesu oraz zaufanie – zarówno ze strony największych europejskich, arabskich i innych globalnych firm, jak i, oczywiście, samych Ukraińców” – zaznaczyła Szkrum. Podkreśliła, że jest to pierwsza koncesja oferowana przez Ukrainę w czasie wojny, a także dowód, że mimo wszystkich trudności kraj uruchamia ambitne projekty inwestycyjne.
W prezentacji wzięło udział ponad 20 firm z czterech kontynentów – światowi liderzy w zarządzaniu dużymi portami. Wśród uczestników były firmy zarządzające terminalami portowymi w Europie, od Barcelony po Antwerpię, jedna z nich zarządza aż 54 terminalami na całym świecie, w tym także przy Kanale Panamskim.
„Zaobserwowaliśmy ogromne zainteresowanie udziałem w projekcie. Na podstawie analizy głównych wyzwań i pytań przygotowujemy decyzje polityczne. Kluczowe pozostają przejrzyste zasady, uczciwy konkurs i otwarty dialog” – stwierdziła Alona Szkrum.
Obecnie rząd Ukrainy pracuje nad przygotowaniem podobnych projektów na najwyższym poziomie, aby osiągnąć jak najlepsze warunki dla Ukrainy: w zakresie podatków, zatrudnienia, rozwoju portów i wzrostu gospodarczego. Następnie ministerstwo podejmie decyzję o rozpoczęciu procedury przetargowej, określi jej kryteria, powoła komisję koncesyjną oraz zapewni jej zrównoważony skład. Kwalifikacja uczestników odbędzie się na podstawie jasno określonych kryteriów. Wybrane firmy będą musiały wykazać się najlepszym doświadczeniem w zarządzaniu portami na świecie i spełniać oczekiwania ukraińskiego rządu.
Na podstawie informacji Centrum Strategii Transportowych
opracował Dariusz Kostrzębski