10 marca 2025. Bank Gospodarstwa Krajowego szacuje, że migranci z Ukrainy w 2024 roku na każde 1 zł otrzymane przez obywateli Ukrainy w ramach programu 800+ wpłacili do polskiego budżetu ok. 5,4 złotego. Migranci z Ukrainy mogli zwiększyć w 2024 r. wpływy do budżetu Polski o ok. 15,1 mld złotych.
Analogiczne szacunki dla polskich obywateli wskazują, że na każde 1 zł świadczenia 800+ przypada około 6,0 zł wpłacone w ramach podatków i opłat.
W 2024 r. Ukraińcy otrzymali 2,8 mld zł z tytułu świadczenia 800+.
W raporcie BGK zaznaczono, że relacja wartości świadczenia wychowawczego z programu „Rodzina 800 plus” i płaconych przez Ukraińców oraz Polaków (wraz z pozostałymi cudzoziemcami) podatków i opłat ma charakter poglądowy i została wyliczona w oparciu o założenia badawcze. Uwzględniono w nich wpływy z podatku od osób fizycznych (oszacowane na podstawie danych o wykonaniu budżetu państwa), składki emerytalne, rentowe, chorobowe i zdrowotne (oszacowane na podstawie danych o wynagrodzeniach z badania NBP oraz GUS) oraz wpływy z podatku VAT (szacunki z końca 2024 roku). W obliczeniach, w zależności od charakteru opłat i podatków, uwzględniono liczbę osób pracujących w Polsce lub liczbę osób w wieku produkcyjnym.
W raporcie BGK zatytułowanym „Wpływ napływu migrantów z Ukrainy na polską gospodarkę. Podsumowanie stanu wiedzy” opisano, jakimi kanałami oddziaływania migranci wpływają polski PKB.
„Po pierwsze, napływ migrantów to istotny impuls popytowy. Migranci realizują w Polsce swoje potrzeby konsumpcyjne, tu wydają swoje dochody z pracy i inne zasoby, którymi dysponują. Sytuacja jest oczywiście nieco odmienna, jeśli porównać ekonomicznych imigrantów przedwojennych (bardzo wysoka aktywność zawodowa i niewielkie bezrobocie) oraz późniejszą falę uchodźców (aktywność zawodowa o około 20 p.p. niższa i bezrobocie mogące sięgać nawet 26 proc.). Te dwie grupy różnią się również poziomem wynagrodzeń. Z badania NBP wynika, że mediana wynagrodzeń kobiet przybyłych do Polski przed wojną była o 9 proc. wyższa niż tych, które trafiły nad Wisłę wraz z falą uchodźców. Dla mężczyzn różnica wynosi około 8 proc. (NBP, 2024). Pod uwagę trzeba też wziąć wysoką skłonność do oszczędzania migrantów z Ukrainy – około 50-60 proc. z nich przekazywało część swoich dochodów rodzinom pozostałym w Ukrainie. Można przyjąć, że stopa oszczędności wynosi wśród migrantów około 11-13 proc.1, to istotnie więcej niż krańcowa skłonność do oszczędzania obserwowana wśród Polaków (4-5 proc.). Odsetek uchodźców przekazujących środki finansowe do Ukrainy jest znacząco niższy i wynosi około 30 proc. Te wszystkie czynniki mają wpływ na siłę impulsu popytowego generowanego przez napływ Ukraińców do Polski. Co więcej, czynniki te przesądzają, że wpływ imigrantów przedwojennych i uchodźców jest nieco inny.
Z perspektywy podażowej kluczowe znaczenie ma fakt, że imigranci z Ukrainy stanowią około 5 proc. zasobu siły roboczej w Polsce.
Strzelecki, Wyszyński i Growiec (2022) oszacowali, że w okresie 2013-2018 imigranci ukraińscy przyczyniali się do przyśpieszenia tempa wzrostu PKB Polski o 0,5 p.p. rocznie. Autorzy oszacowaliteż wpływ, jaki miałaby imigracja ukraińska na polski PKB, gdyby cechowała ją taka sama produktywność, co polskich pracowników – wyniki sugerują, że w samym 2017 r. polski PKB byłby wyższy o 0,3 p.p.
Z kolei Gradzewicz, Jabłonowski, Sasiela i Żółkiewski (2021) szacują, że napływ migrantów wykonujących prace proste przyniósł skumulowany wzrost polskiego PKB o 2,4 proc. w okresie 2015-2018.
Eksperci Deloitte oraz UNHCR (2024) oszacowali, że uchodźcy zwiększyli polski PKB o 0,5-0,8 proc. w 2022 r. i o 0,7-1,1 proc. w latach 2022-2023.
Oszacowano również, że dzięki migracji z Ukrainy, potencjalny poziom PKB w długim okresie powinien być wyższy o 0,9-1,35 proc.
W innym szacunku (Deloitte, 2022) wskazano z kolei, że krótkookresowy wpływ uchodźców na polski PKB wyniósł 0,9-2,4 proc. Urban (2022), szacując długookresowy efekt pozostania w Polsce od 650 tys. do 1 mln uchodźców, wskazuje, że w takim scenariuszu potencjał polskiej gospodarki w okresie 2030-2050 może być wyższy o 1,7-2,9 proc.
Poszczególne szacunki są silnie zależne od wydajności pracy poszczególnych grup migrantów z Ukrainy. Większe roczne wzrosty PKB w okresie zaraz po wybuchu wojny to efekt dużego jednorazowego napływu uchodźców w krótkim czasie. Pozostałe czynniki charakteryzujące różne grupy napływających migrantów przemawiają raczej za wyższym wkładem imigracji ekonomicznych z lat 2014-2021.
Raport:
https://www.bgk.pl/files/public/Raporty
Image by Marc Pascual from Pixabay