14 stycznia 2025. Podsumowano wyniki prywatyzacji w 2024 roku. Jak podaje Ministerstwo Gospodarki, aukcje prywatyzacyjne w elektronicznym systemie Prozorro. Sprzedaż zapewniły wpływy do budżetów różnych szczebli w wysokości niemal 10,5 mld UAH. Przeprowadzono niemal tysiąc aukcji, a średni wzrost wartości obiektów wyniósł ponad 1,5-krotność początkowej ceny.
„Prywatyzacja to nie tylko zasilanie budżetów, ale także impuls do rozwoju gospodarki, przyciąganie inwestycji i zmniejszanie roli państwa w gospodarce. To tworzenie miejsc pracy, wartość dodana i wzrost PKB. To również dowód zaufania biznesu do gospodarki Ukrainy, nawet w warunkach wojny.
W 2024 roku dochody z prywatyzacji przekroczyły planowane wskaźniki 2,5-krotnie. Udało się to osiągnąć dzięki przejrzystym procedurom i otwartemu dostępowi do informacji o obiektach” – powiedziała wicepremier i minister gospodarki Ukrainy Julia Swyrydenko.
Z kwoty 10,5 mld UAH około 6,5 mld UAH pochodziło z dużej prywatyzacji, a ponad 4 mld UAH – z małej. Sprzedaż majątku państwowego przyniosła budżetowi państwowemu 9,6 mld UAH, a sprzedaż obiektów komunalnych – niemal 865,2 mln UAH dla budżetów lokalnych. Dodatkowo około 2,3 mld UAH może wpłynąć z transakcji, które są na etapie finalizacji.
„Samorządy lokalne zainicjowały niemal dwie trzecie aukcji w 2024 roku. Widzimy, że władze lokalne coraz aktywniej porządkują zarządzanie swoimi aktywami. Sprzedawano zarówno nieruchomości – budynki frontowe, zabytki architektury, jak i zaniedbane obiekty, takie jak stare kina czy warsztaty. Dzięki temu obiekty, które stały nieużywane, znalazły nowych właścicieli i przyniosły dochód społecznościom” – zaznaczył dyrektor generalny Prozorro.Sprzedaży Serhij But.
W ciągu roku na aukcjach z podwyższeniem ceny sprzedano 942 obiekty, a 52 – z obniżeniem. W przetargach na majątek państwowy i komunalny uczestniczyło średnio ponad trzech oferentów. Szczególnie zacięta rywalizacja miała miejsce o kompleks majątkowy „Państwowego Instytutu Pracy i Badań Socjalno-Ekonomicznych” w Charkowie, gdzie 34 uczestników podbiło cenę wywoławczą 72-krotnie. Był to zresztą pierwszy obiekt w mieście sprzedany od początku pełnoskalowej inwazji.
Najdroższym obiektem dużej prywatyzacji w 2024 roku była Zjednoczona Spółka Górniczo-Chemiczna – zwycięzca zapłacił za nią niemal 3,9 mld UAH. W segmencie małej prywatyzacji rekord ustanowił kijowski Hotel „Kozacki” z finalną ceną 400 mln UAH. Wśród obiektów komunalnych najwyższą kwotę uzyskano za pomieszczenie w budynku, gdzie znajduje się „Kijowska perepiczka” – ponad 150 mln UAH trafiło do budżetu stolicy.
Według p.o. Przewodniczącej Funduszu Majątku Państwowego Ukrainy Iwanny Smaczyło, w 2024 roku rząd postawił przed Funduszem zadanie uzyskania 4 mld UAH dochodów i wystawienia na sprzedaż 301 obiektów. Plan został jednak przekroczony 2,5-krotnie: sprywatyzowano 377 obiektów. 85 proc. wszystkich dochodów pochodziło ze sprzedaży praw korporacyjnych i kompleksów majątkowych. Wartość aktywów podczas licytacji wzrosła średnio 1,6-krotnie, a ceny licytacji małej prywatyzacji wzrosły 2,7-krotnie dzięki aktywnej konkurencji o obiekty z niską ceną wywoławczą.
Według Iwanny Smaczyło rynek jest gotów płacić wysokie ceny za atrakcyjne aktywa. Oprócz Hotelu „Kozacki” było jeszcze sześć licytacji, które zakończyły się sprzedażą za ponad 100 mln UAH, w tym: Państwowe Przedsiębiorstwo „Iwano-Frankowski Zakład Kotlarsko-Spawalniczy” (320 mln UAH), Państwowe Przedsiębiorstwo „Kijowskie Eksperymentalne Przedsiębiorstwo Protetyczno-Ortopedyczne” (165 mln UAH), 50 proc. akcji PZU „Orion” – 120 mln UAH.
Kolejną cechą prywatyzacji w Ukrainie podczas stanu wojennego są tzw. „hrywniówki”, czyli obiekty sprzedawane za 1 hrywnę. W czasie pokoju cena wywoławcza jest ustalana na podstawie niezależnej wyceny zamówionej przez Fundusz Majątku Państwowego lub jego regionalne przedstawicielstwa. Jednak w czasie stanu wojennego przeprowadzanie takich wycen jest ograniczone przepisami prawnymi. Dlatego, jeśli obiekt nie ma wartości bilansowej lub wynosi ona zero, można go wystawić na aukcję z ceną wywoławczą 1 UAH.
Pomimo obaw, że majątek będzie sprzedawany „za bezcen”, wyniki przerosły oczekiwania: 26 takich obiektów przyniosło 11,8 mln UAH, przy czym pięć z nich sprzedano za ponad 1 mln UAH każdy. Średnia cena jednego licytowanego obiektu wyniosła 455,3 tys. UAH, a liczba uczestników aukcji przekraczała osiem osób.
Wiktoria Czyrwa
Image by Chris Sansbury from Pixabay