5 grudnia 2024. Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła zmiany do Kodeksu Budżetowego, które wprowadzają pojęcie „warunkowe zobowiązania dłużne”. Chodzi o środki, które nie będą zaliczane jako dług publiczny Ukrainy i które Ukraina spłaci jedynie w przypadku otrzymania reparacji od Rosji.
Nowe rozwiązanie pozwoli uniknąć wliczenia tych środków do długu publicznego Ukrainy. Jest to konieczne, aby zmniejszyć ryzyko wzrostu kosztów obsługi długu publicznego Ukrainy.
Przed głosowaniem przewodnicząca komisji budżetowej Roksolana Pidłasa wyjaśniała potrzebę wprowadzenia zmian do budżetu.
„Bezzwrotna pożyczka w wysokości 50 mld USD od krajów G7 i UE to właśnie takie warunkowe zobowiązania dłużne, ponieważ Ukraina nie będzie spłacać tego kredytu do czasu, kiedy otrzyma reparacje od Rosji. Te środki również nie będą zaliczane do długu publicznego Ukrainy, co jest bardzo pomocne w sytuacji, gdy dług publiczny w tym roku przekroczy 100 proc. PKB. Bez wprowadzenia zmian do Kodeksu Budżetowego minister finansów Serhij Marczenko po prostu nie miałby prawa podpisać umów na pozyskanie tych środków, co miałoby katastrofalne skutki dla realizacji budżetu w przyszłym roku” – podkreśliła deputowana. Zdaniem Pidłasej wzrost długu prowadzi do podwyższenia oprocentowania nowych pożyczek.
Środki z zamrożonych rosyjskich aktywów, których wartość szacuje się na 300 mld USD, będą wykorzystane na spłatę pożyczek, które G7 i UE udzielą Ukrainie. Jednak spłata tych środków będzie możliwa jedynie w przypadku, gdy Rosja sama zrekompensuje szkody wyrządzone agresją.
Prawo do realizacji tej transakcji zostanie przekazane Agencji Długu Publicznego. Do czasu jej utworzenia, jej funkcje będzie pełniło Ministerstwo Finansów.
Wcześniej informowano, że Ukraina podpisała już umowę z UE na 35 mld EUR w ramach pomocy makrofinansowej. W podstawowym scenariuszu Bruksela będzie miesięcznie przekazywać 1,5 mld EUR w przyszłym roku, które będzie można przeznaczyć na potrzeby wojskowe.
Innym kluczowym darczyńcą są Stany Zjednoczone, które obiecały 20 mld USD. Te środki trafią przez Bank Światowy i zostaną przeznaczone na programy społeczne i humanitarne. Ponadto wpłaty na rzecz Banku Światowego dokonają Kanada (3,7 mld USD) i Japonia (3 mld USD), jednak środki te nie mogą być wykorzystywane na potrzeby wojskowe. Wielka Brytania zadeklarowała 3 mld USD z przeznaczeniem na obronność. Środki te zostały już uwzględnione w budżecie na 2025 rok.
Rząd wyjaśnił, jak zostanie wykorzystana ta pomoc. Otóż 22 mld USD z funduszy G7 zostaną przeznaczone na pokrycie potrzeb budżetowych w 2025 roku. Reszta finansowania może zostać przesunięta na lata 2026–2027, w zależności od sytuacji. Łączne zewnętrzne finansowanie Ukrainy w 2025 roku wyniesie 38,4 mld USD, w tym środki z UE (13,7 mld EUR) i MFW (2,7 mld USD).