3 listopada 2023. W Ukrainie zostanie uruchomiony projekt Smart-mobilizacja. Celem takiej innowacji jest ułatwienie każdemu Ukraińcowi w wieku poborowym wyboru specjalności, w której chciałby służyć w wojsku. Projekt pilotażowy dotyczący mobilizacji operatorów dronów zacznie działać za dwa-trzy miesięcy.
Ministerstwo Transformacji Cyfrowej zapewnia, że projekt zasadniczo zmieni proces mobilizacji w Ukrainie. Pozwoli ci to samodzielnie wybrać nie tylko specjalizację, ale także jednostkę, w której dana osoba chce służyć. Eksperci wojskowi dostrzegli zalety propozycji: uczciwość i przestrzeganie zasad w komunikacji między państwem a obywatelem.
Jak to będzie działać w praktyce? Obecnie znane są następujące etapy Smart- mobilizacji:
- złożenie wniosku i test online;
- rozmowa kwalifikacyjna z rekruterem;
- szkolenie;
- powołanie do służby w oddziale według specjalizacji.
Jeśli więc poborowy złoży wniosek, pomyślnie przejdzie rozmowę kwalifikacyjną, testy i szkolenie, z pewnością dostanie się na stanowisko, na które się mobilizował.
Jedną z głównych różnic między tym projektem a obecnymi zasadami mobilizacji jest rezygnacja z czasochłonnych wizyt w komisariatach wojskowych. Wszystkie procedury mobilizacyjne, które obecnie prowadzone są za pośrednictwem Terytorialnych Centrów Kompletacji, znikną. Ukraińcy będą mogli samodzielnie i bez przymusu złożyć wniosek o mobilizację w internecie.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoba bez doświadczenia służbowego po mobilizacji trafia najpierw do ośrodka szkoleniowego, gdzie przechodzi co najmniej miesięczne szkolenie przed ewentualnym wyjazdem na pole walki. Smart-mobilizacja obejmuje również szkolenie, ale nie jest to formalne wprowadzenie do podstaw, ale specjalistyczne szkolenie w wybranym zawodzie pod okiem instruktorów, którzy mają doświadczenie bojowe.
Projekt jest obecnie testowany na operatorach dronów. Jeżeli testy wypadną pomyślnie, pojawi się możliwość skalowania i wdrożenia projektu w pozostałych specjalnościach wojskowych. Aby poborowi, którzy planują wstąpić do obronności kraju, mogli przeanalizować, jakie posiadają umiejętności, w czym radzą sobie najlepiej, aby w sposób celowy zasilić szeregi armii.
Kateryna Chernogorenko, wiceminister obrony Ukrainy ds. rozwoju cyfrowego, transformacji cyfrowych i cyfryzacji: „Uważamy, że jest to bardzo obiecujący projekt. Może to ustalić podejście do rekrutacji do armii, możliwość kierowania już wojskowego personelu do tych jednostek wojskowych i brygad, gdzie będzie on najbardziej skuteczny. I to jest właściwie nasz cel – skuteczna obrona państwa i zniszczenie wroga.”
Terytorialne Centrum Kompletacji mają już dostęp do rejestru poborowych, więc mogą częściowo dygitalizować swoją pracę i faktycznie pracować z rejestrem. Analitycy dostrzegają w tym zalety i podkreślają potrzebę aktualizowania rejestru, aby centra zakupowe mogły sprawniej i bez korupcji rozpatrywać wnioski.
Procesy mobilizacyjne nie zawsze pozwalają idealnie dobrać stanowiska dla specjalistów, bywało że osobę z doświadczeniem bojowym wysyłano na tyły, a informatyka – na linię frontu jako żołnierza szturmowego. Projekt ma na celu stworzenie warunków dla bardziej efektywnej mobilizacji.
Natomiast Ministerstwo Gospodarki wyszło z kolejnym pomysłem – eRezerwacja. Odpowiedni projekt ogłoszono jeszcze latem. Wówczas w Ukrainie były 4000 przedsiębiorstw o krytycznym znaczeniu, zatrudniających ponad 500 000 osób podlegających obowiązkowi służby wojskowej.
Ministerstwo Gospodarki twierdzi, że dostęp do usługi eRezerwacja będzie odbywał się poprzez aplikację Diia. Na platformie menedżerowie firm będą mogli dowiedzieć się, ilu pracowników poborowych mogą zarezerwować. Będzie to możliwe dzięki wymianie danych pomiędzy rejestrami organów państwowych, Ministerstwem Obrony Narodowej i Sztabem Generalnym Sił Zbrojnych.
Aby sprawdzić, czy pracownik kwalifikuje się do odroczenia służby w wojsku, należy wprowadzić dane uwierzytelniające danego pracownika do serwisu. Jeśli tak, pracownik może odroczyć służbę na sześć miesięcy. A jeśli informacje wymagają wyjaśnienia, odroczenie jest przyznawane na miesiąc.
Po uruchomieniu eRezerwacji osoby, które dokonały rezerwacji, otrzymają wyciąg z rejestru osób podlegających obowiązkowi służby wojskowej. Będzie on zawierał kod QR, który będzie można odczytać przy przekraczaniu granicy itp. Ministerstwo Gospodarki planuje uruchomić ten mechanizm do końca 2023 roku.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Rodion Kutsaiev on Unsplash