16 stycznia 2023. Gabinet Ministrów utworzył nową agencję na bazie Państwowej Agencji Projektów Infrastrukturalnych i Państwowej Agencji Autostrad. Nowa struktura będzie nosiła nazwę Państwowej Agencji Odbudowy i Rozwoju Infrastruktury Ukrainy.
Premier Denys Szmyhal wyjaśnił, że nowy urząd powstał w celu optymalizacji procesów pracy przy odbudowie kraju. Podkreślił, że realizacja planu wielkiej odbudowy Agencja stanie się ważnym elementem współpracy z UE.
W przededniu decyzji o powołaniu Agencji premier wraz z ekipą rządową odwiedzili Irpień i zapowiedzieli uruchomienie programu „Odbudowa Ukrainy” w ramach platformy United24. Celem programu będzie odbudowa prawie dwudziestu budynków mieszkalnych w Irpieniu, Borodziance, Hostomelu, wsiach Buzowa i Mila. Te jednostki administracyjne w obwodzie kijowskim najbardziej ucierpiały w wyniku rosyjskiej inwazji.
Według danych Ministerstwa Infrastruktury jesienią 2022 roku w uszkodzonych lub zniszczonych mieszkaniach mieszkało ponad 2,4 mln Ukraińców. W samym Irpieniu uszkodzonych zostało 10 596 budynków, czyli prawie połowa miasta. Platforma RebuildUA szacuje szkody w zasobach mieszkaniowych – budynkach wielomieszkaniowych i prywatnych – na 17,7 mld UAH. Jedna dziesiąta wieżowców, w których mieszkało ponad 3600 osób, została całkowicie zniszczona. 60 wieżowców i 620 prywatnych domów w Irpieniu zniszczono w stopniu, który uniemożliwia odbudowę.
Rozpoczęcie szeroko zakrojonych prac nad odbudową mieszkań w całej Ukrainie zależy od powodzenia projektu pilotażowego. Szef rządu jest przekonany, że utworzenie tej agencji pozwoli zoptymalizować procesy, uniknąć chaosu w planowaniu i realizacji odbudowy zniszczonych wojną osiedli.
Skąd będą środki na takie projekty? Rząd twierdzi, że obecnie istnieją cztery kluczowe źródła finansowania odbudowy mieszkalnictwa. Są to skonfiskowane rosyjskie aktywa, środki z budżetu państwa, pieniądze od międzynarodowych partnerów oraz środki od darczyńców, które zostały zebrane na platformie United24.
„Wiemy już, skąd weźmiemy 110 miliardów UAH na odbudowę w tym roku. Jednocześnie spodziewamy się, że uda nam się zgromadzić 6 razy więcej środków, aby w 2023 roku odbudować jak najwięcej infrastruktury i mieszkań Ukraińców” – zapewnił Denys Szmyhal.
W ramach tego programu powstanie elektroniczny system odbudowy, a każdy zniszczony dom będzie miał osobną stronę na platformie UNITED24 z informacjami o darowiznach i postępie odbudowy.
Ołeksandr Kubrakow, wicepremier ds. odbudowy Ukrainy, który do listopada 2019 r. pełnił funkcję szefa Ukrawtodoru, określił decyzję rządu jako pozytywną i słuszną.
Eksperci generalnie popierają powołanie nowej agencji. Państwowa Agencja Projektów Infrastrukturalnych tradycyjnie wykonywała podobne zadania, realizowała projekty angażujące nie tylko środki budżetowe, ale także zewnętrzne. Z kolei Ukrawtodor, który specjalizował się głównie w infrastrukturze drogowej, w ciągu trzech lat przedwojennych też osiągnął znakomite wyniki.
Dlatego połączenie dwóch sprawdzonych struktur powinno działać na rzecz jak najszybszej odbudowy Ukrainy.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Julia Rekamie on Unsplash