26 września 2022. Wiceszef BiuraPrezydenta Rostysław Szurma udzielił wywiadu portalowi lb.ua, w którym mówił o systemie podatkowym „10-10-10”, kontynuacji „Wielkiego Budownictwa” i powojennej odbudowie Ukrainy.
„10-10-10”
Władze planowały wyjść z tą koncepcją podatkową później, ale biorąc pod uwagę rezonans wywołany publikacją tego pomysłu, postanowiły wyjaśnić, o co chodzi. Według Rostysława Szurmy rząd stoi przed zadaniem stworzenia modelu podatkowego, który będzie spełniał trzy kryteria.
„Po pierwsze, da naszemu państwu przewagę konkurencyjną w stosunku do naszych sąsiadów pod względem lokalizacji biznesu. Po drogie, stworzy warunki, w których wszystkie firmy (bez względu na to, czy są duże, małe czy średnie) działały według tych samych zasad i pracowały całkowicie legalnie. A trzeci to stymulowanie tworzenia miejsc pracy” – zaznaczył Szurma. Według niego ostateczna decyzja o ostatecznym modelu reformy podatkowej zostanie podjęta w ciągu najbliższych kilku miesięcy.
Wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego
Zniesienie akcyzy na paliwo było pomysłem samego Rostysława Szurmy, ponieważ w tej kategorii zaobserwowano niezwykle wysoką presję inflacyjną. Teraz nadszedł czas na zwrot podatku akcyzowego, ponieważ ceny światowe na ropę zostały skorygowane – ze 120 do 85 dolarów za baryłkę. Pojawia się więc możliwość stopniowego zwrotu podatku akcyzowego, aby konsumenci tego nie odczuli.
Obecnie, według Szurmy, nie nastąpił pełny zwrot akcyzy, ale w zmniejszonej formie, czyli mniej niż 50 proc. tego, co było wcześniej. Ale później, po ustabilizowaniu się sytuacji gospodarczej, akcyza nie tylko zostanie zwrócona w całości, ale i podwyższona. Jest to konieczne dla wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego Ukrainy.
„Transport zużywa miliony ton oleju napędowego, gazu i benzyny, z czego 70 proc. importujemy. Jednocześnie Rosja pozostaje niezwykle dużym dostawcą produktów naftowych i ropy na rynek światowy. I choć nie kupujemy rosyjskiej ropy ani rosyjskich produktów naftowych, to one wchodzą do globalnego bilansu, a my w końcu je również zużywamy. Dlatego na poziomie polityki państwa, na poziomie każdego konsumenta, konieczne jest zastąpienie produktów naftowych energią elektryczną. Do tego zmierza cały cywilizowany świat” – powiedział Rostysław Szurma.
Przypomniał, że zniesiono już 5 proc. opłatę za auta elektryczne, przygotowywany jest program rozwoju infrastruktury ładowania elektrycznego, planowane jest wprowadzenie preferencyjnego programu kredytowania na zakup aut elektrycznych.
„Musimy uczynić to ekonomicznie nieopłacalnym dla dalszego wzrostu ilości samochodów na paliwie, które potencjalnie może być rosyjskie“ – podsumował wiceszef Biura Prezydenta.
O prywatyzacji
Na obecnym etapie do prywatyzacji zostaną wystawione te obiekty, które są bardzo poszukiwane i mogą być skutecznie sprywatyzowane nawet w czasie wojny. Szczególnie gorzelnie i wytwórnie chleba są aktywnie zainteresowane rolnikami.
Rostysław Szurma podkreślił, że chodzi przede wszystkim o prywatyzację dużej liczby warsztatów, opuszczonych przedsiębiorstw i lokali, które można przerobić na produkcję.
„Widzimy, że popyt i być może cena takich obiektów może być teraz nawet większa niż przed wojną, biorąc pod uwagę w rzeczywistości rozwiniętą sytuację rynkową. To jest pierwsze. Po drugie: naprawdę widzieliśmy, że na dzień dzisiejszy, przy dużym ryzyku militarnym, żaden systemowy inwestor zagraniczny nie jest gotowy na wejście na Ukrainę. Dlatego nie mówimy o prywatyzacji tych obiektów, zwłaszcza obiektów „Wielkiej Prywatyzacji”, gdzie liczymy na systemowego inwestora zachodniego. Natomiast jest duży potencjał przedsiębiorców i środków w samym kraju”– powiedział Rostysław Szurma.
Odbudowa Ukrainy
Dopóki wojna trwa, nie ma mowy o dużych inwestycjach i normalnym funkcjonowaniu systemu finansowego. Dlatego zadaniem rządu jest nakreślenie punktów dla rozwoju gospodarki. W szczególności kredyty hipoteczne, programy prywatyzacyjne, programy wsparcia w postaci pożyczek uprzywilejowanych. A po zakończeniu wojny sama Ukraina stanie się wielkim rynkiem odbudowy dla wielu sektorów gospodarki. To wygeneruje odpowiednio popyt – podaż, nowe produkcje, nowe firmy i tak dalej.
Według Rostysława Szurmy Ukraina ma szansę zająć bardzo ważne miejsce w geo-gospodarce co najmniej w trzech dziedzinach.
„Po pierwsze, możemy stać się europejskim centrum rozwoju zielonej energii. Mamy wystarczająco dużo ziemi, słońca, wiatru, mamy podstawową infrastrukturę do transportu nowych zasobów energetycznych, zielonej energii, zielonego wodoru, zielonego amoniaku i tak dalej.
Po drugie, Ukraina ma potencjał, by stać się swego rodzaju fabryką na rynek europejski w wielu podsektorach, z nowymi technologiami produkcji włącznie.
A trzeci to sektor IT, gdzie zapotrzebowanie na inżynierów i specjalistów, informatyków będzie rosło, a Ukraina bardzo dobrze kształci i szkoli informatyków dzięki systemowi kształcenia podstawowego” – podsumował Rostysław Szurma.
Mówiąc o ukraińskim „Planie Marshalla”, wiceszef Biura Prezydenta zaznaczył, że na odbudowę nie trzeba czekać 4 lata, jak miało to miejsce po zakończeniu II wojny światowej, ale natychmiast uzgodnić z partnerami międzynarodowymi w sprawie model odbudowy: prawny, finansowy, projektowy i tak dalej. Abyśmy zaraz po zakończeniu wojny przystąpili do realizacji programu odbudowy Ukrainy, a nie do dyskusji na ten temat.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Michal Czyz on Unsplash