18 marca 2024. Gabinet Ministrów Ukrainy podjął decyzję o dodaniu dwóch nowych lokalizacji do rejestru parków przemysłowych w obwodach rówieńskim i lwowskim, ale wykluczył z niego Pierwszy Ukraiński Park Przemysłowy, Bionic Hill, AzowAquaInwest i Energia.
Czy nowo utworzone parki przemysłowe spełnią oczekiwania rządu?
Park przemysłowy Formentor w obwodzie rówieńskim, zlokalizowany na 28,1 ha, ma zapewnić 1400 miejsc pracy w przemyśle przetwórczym, IT i telekomunikacji, energii alternatywnej, inżynierii mechanicznej i innych sektorach. Planowana jest produkcja żywności, napojów, farmaceutyków i chemikaliów.
- hektarowy park przemysłowy InPark Boryslaw w obwodzie lwowskim stworzy 2 300 nowych miejsc pracy w przemyśle wytwórczym, w tym w produkcji mebli i pojazdów, badaniach i rozwoju oraz innych powiązanych sektorach.
Według premiera Denysa Szmyhala, w tegorocznym budżecie przeznaczono znaczne środki na rozwój parków przemysłowych. Dla Formentoru jest to co najmniej 1 mld UAH, a dla parku przemysłowego w obwodzie lwowskim – dwa razy więcej.
Rząd obiecuje również, że parki otrzymają częściową rekompensatę kosztów podłączenia do sieci energetycznej i spłaty odsetek od kredytów, w zależności od udziału eksportu własnych produktów w całkowitych przychodach. Ponadto budżet częściowo zrekompensuje inwestycje poczynione przez uczestników parku przemysłowego w tworzenie zakładów produkcyjnych w ciągu pierwszych trzech lat działalności gospodarczej w parku przemysłowym.
Tak więc te parki przemysłowe, które aktywnie poszukują inwestorów, budują lokalizacje przemysłowe i komunikację oraz rozwijają sieć transportową, mogą liczyć na wsparcie rządowe. Jeśli park nie prowadzi działalności, zostaje wykluczony z rejestru. Powodem takiej decyzji może być nieprzekazanie organowi państwowemu sprawozdań z funkcjonowania parku przemysłowego za dwa kolejne okresy sprawozdawcze. Sankcje mogą być również nakładane na parki, które nie zawarły umów o ich utworzeniu i funkcjonowaniu w ciągu dwóch lat od podjęcia decyzji o ich utworzeniu.
Wiceprzewodniczący parlamentarnej komisji ds. rozwoju gospodarczego Dmytro Kysylewsky powiedział, że parki przemysłowe zarejestrowane w latach 2013-2019, których jest około pięćdziesięciu, są kandydatami do usunięcia z rejestru, ponieważ nie działają. Wicepremier ds. gospodarki Julia Swyrydenko wzywa jednak do wyważonego podejścia do wyrejestrowania każdego parku przemysłowego na Ukrainie. Konieczne jest przewidzenie wszystkich zagrożeń podczas wojny.
Najnowsze dane z audytu rządowego: Gabinet Ministrów wykluczył z rejestru parków przemysłowych spółkę Energia w rejonie Korabelne w Mykołajowie, choć na jej terenie mogło powstać prawie 2 tys. miejsc pracy. Wyłączenie Energii z Rejestru Parków Przemysłowych Ukrainy nastąpiło tylko dlatego, że umowa o utworzeniu i eksploatacji tego parku nie została zawarta w ciągu dwóch lat od podjęcia decyzji o jego utworzeniu, a przez dwa kolejne okresy sprawozdawcze nie składano upoważnionemu organowi państwowemu żadnych sprawozdań z działalności tego parku przemysłowego.
„Wykluczenie parku przemysłowego z rejestru nie jest powodem do jego likwidacji” – ostrzega Swyrydenko. „Może on zostać ponownie wpisany do rejestru, ale nie wcześniej niż za 6 miesięcy”- dodaje wicepremier.
Na początku lutego 2024 r. w oficjalnym rejestrze Ministerstwa Gospodarki znajdowało się 75 parków przemysłowych. 13 z nich zostało dodanych do rejestru w 2023 roku, a dwa kolejne w 2024 roku. Oznacza to, że pomimo wojny Ukraina aktywnie tworzy parki przemysłowe.
Julia Swyrydenko nie jest zadowolona z tych danych. Jej zdaniem, choć liczba takich parków w rejestrze osiągnęła w ubiegłym roku siedem tuzinów, w rzeczywistości działa tylko dziesięć. „Dlatego naszym zadaniem w tym roku jest skupienie się na stworzeniu co najmniej pięciu działających, innowacyjnych parków” – powiedziała pierwsza wicepremier.
„Rozwój parków przemysłowych jest bardzo ważnym obszarem w kontekście ożywienia i dalszego wzrostu ukraińskiej gospodarki. W końcu parki oznaczają przyciągnięte inwestycje, nowe miejsca pracy i podatki do budżetów wszystkich szczebli. I prawdopodobnie jednym z najważniejszych parametrów jest zwiększona wartość dodana. Rząd celowo pracuje nad rozwojem przetwórstwa o wysokiej wartości dodanej. A działalność przedsiębiorstw przetwórczych w ramach parków zapewnia firmom znaczne dodatkowe możliwości rozwoju” – powiedział wiceminister gospodarki Wołodymyr Kuzio.
Wasyl Fedyuk, ekspert ds. rozwoju regionalnego i przyciągania inwestycji, jednoznacznie popiera wysiłki rządu mające na celu stymulowanie działalności parków przemysłowych: „Parki przemysłowe są skutecznym mechanizmem przyciągania inwestycji w regionalny i lokalny rozwój gospodarczy, zwiększania zatrudnienia i łagodzenia nierównowagi w regionalnym rozwoju gospodarczym. Będąc najlepszą formą prowadzenia działalności gospodarczej, są one skutecznym narzędziem stymulowania zaawansowanej technologicznie produkcji przemysłowej w całych krajach lub ich poszczególnych regionach”.
Z kolei Wasyl Khmelnytsky, założyciel UFuture, szacuje, że w Ukrainie powinno istnieć co najmniej 100 parków przemysłowych, z których połowa jest własnością państwa. Jednak dla ich pomyślnego uruchomienia konieczne jest ubezpieczenie od ryzyka wojskowego.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Devon Rogers on Unsplash