28 lutego 2024 r. Państwowe Biuro Śledcze (DBR) zabezpieczyło centralę jednego z największych laboratoriów w Ukrainie, Synevo. Firma nazywa to działanie nieuzasadnionym i nielegalnym oraz twierdzi, że istnieje ryzyko zamknięcia wszystkich laboratoriów popularnej sieci.
Jak wyjaśniło DBR zabezpieczenie to skutek postępowania karnego w sprawie domniemanego nielegalnego wycofania nieruchomości z własności państwowej w latach 2016-2021. Synevo Ukraina twierdzi, że kupiła budynek w 2010 roku, kiedy był on własnością prywatną. Co więcej, w latach 2013-2016 przeszedł on rekonstrukcję, po której jego powierzchnia wzrosła ponad trzykrotnie. Zgodnie z ukraińskim prawem, po takiej przebudowie budynek jest uważany za nowo utworzony obiekt przez jego właściciela.
Dlatego Synevo Ukraina twierdzi, że zajęcie centrali to nic innego jak presja na firmę, która jest obecnie najpotężniejszą europejską inwestycją w sektorze opieki zdrowotnej w Ukrainie. W 2023 r. firma wpłaciła do ukraińskiego budżetu ponad 310 mln UAH podatków i opłat. A miliony Ukraińców doceniły popularność jej usług.
Sieć laboratoriów medycznych Synevo Ukraina jest największą w Ukrainie, z 340 oddziałami laboratoryjnymi i ośmioma laboratoriami w Kijowie, Lwowie, Czerniowcach, Winnicy, Odessie, Chersoniu, Dnieprze i Charkowie. Zatrudnia ponad 2300 pracowników w 139 lokalizacjach w całym kraju. Założona w 2007 roku w Kijowie, firma jest obecnie w stanie wykonać ponad 800 rodzajów testów i obsługuje około 4 milionów klientów rocznie, wykonując ponad 20 milionów testów.
Synevo Ukraina jest częścią Medicover, globalnej firmy świadczącej usługi medyczne i diagnostyczne. Międzynarodowa sieć laboratoriów Synevo jest reprezentowana w 10 krajach europejskich, a laboratoria z powodzeniem działają w Niemczech, Polsce, Rumunii, Turcji, Gruzji, Mołdawii, Bułgarii, Serbii, Bośni i Hercegowinie. Jednak na Ukrainie mogą one zaprzestać działalności.
Firma podkreśla, że zajęcie budynku siedziby głównej może doprowadzić do całkowitego zamknięcia sieci laboratoriów w Ukrainie. W rezultacie około 300 000 pacjentów może zostać pozbawionych usług każdego miesiąca. Szczególnie dotknie to tych, którzy korzystają z ich usług bezpłatnie. Należą do nich żołnierze Sił Zbrojnych Ukrainy, żołnierze obrony terytorialnej, pacjenci Instytutu Chirurgii Sercowo-Naczyniowej Amosowa.
Firma podkreśla, że biuro zostało zajęte przez Biuro Śledcze bez oficjalnego powiadomienia i właściciela budynku, Linkmix Holdings Limited z siedzibą na Cyprze, a także bez wezwania przedstawicieli firm na odpowiednią rozprawę sądową. Co więcej, spółka dowiedziała się o zajęciu obiektu dopiero po pojawieniu się odpowiedniego wpisu w rejestrze państwowym.
Synevo Ukraina wzywa DBR i władze do jak najszybszego rozwiązania tej kwestii wyłącznie na drodze prawnej i anulowania nielegalnego zajęcia budynku laboratorium. „Tylko bezpośredni i szczery dialog między rządem a biznesem pomoże powstrzymać bezprawie i znaleźć rozwiązanie z korzyścią dla kraju i dobrobytu jego obywateli” – czytamy w oświadczeniu spółki.
Z kolei w Państwowym Biurze Śledczym poinformowano, że od 2022 roku prowadzą śledztwo w sprawie uszczerbku majątkowego przedsiębiorstwa państwowego, w którym obecnie znajduje się centralne biuro laboratorium „Synevo”. Śledczy zapewniają, że „nie podjęto żadnych działań przeciwko wspomnianemu przedsiębiorstwu medycznemu, które utrudniałyby jego działalność, a po zajęciu mienia państwowego w 2022 r. nie powstały i nie powstają obecnie żadne przeszkody w świadczeniu usług medycznych”.
Opinia publiczna odebrała wiadomość o zajęciu biura Synevo ze zwykłym sceptycyzmem – jako próbę wywarcia presji na biznes. Przypomniano również historię Ihora Mazepy, który został aresztowany miesiąc temu pod zarzutem nielegalnego przeniesienia gruntów kijowskiej elektrowni wodnej na własność prywatną. Ponownie wspomniano, że szeroko zapowiadana instytucja „niani inwestycyjnej” w rzeczywistości nie istnieje w Ukrainie, a biznes faktycznie czuje się niechroniony przed arbitralnością organów ścigania.
I jeszcze jeden interesujący szczegół. Niektórzy eksperci zauważyli, że takie „maski show” odbywają się za każdym razem, gdy prezydent Wołodymyr Zełenski wyjeżdża w podróż służbową za granicę. Obecnie głowa państwa przebywa z wizytą w Albanii.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Logan Moreno Gutierrez on Unsplash