13 grudnia 2023. Dzięki współpracy Polsko – Ukraińskiej Izby Gospodarczej z Bankiem Gospodarstwa Krajowego odbyły się warsztaty dla firm, zainteresowanych udziałem w Ukraine Facility. To projektowany przez Komisję Europejską instrument wsparcia dla Ukrainy. W spotkaniu, zorganizowanym w siedzibie BGK, wzięli udział przedstawiciele 30 firm.
Czym będzie Ukraine Facility ?
Celem Facility jest zapewnienie przewidywalnego, pewnego wsparcia finansowego dla Ukrainy w latach 2024–2027. W założeniu Komisji Europejskiej Facility powinno zaspokajać zarówno krótkoterminowe potrzeby państwa i potrzeby w zakresie odbudowy, jak i średnioterminową odbudowę i modernizację Ukrainy.
Facility będzie opierało się na trzech filarach.
- Filar I to wsparcie finansowe w formie dotacji i pożyczek dla państwa, służące stabilności finansów Ukrainy. KE proponuje 39 mld EUR w latach 2024-2027.
- Filar II przedstawię cytując dosłownie treść materiału z KE. To „szczegółowe ramy inwestycyjne dla Ukrainy mające na celu przyciągnięcie i zmobilizowanie inwestycji publicznych i prywatnych w odbudowę i odbudowę Ukrainy poprzez zapewnienie gwarancji i finansowania mieszanego (połączenie pożyczek i dotacji UE) w celu wsparcia realizacji planu dla Ukrainy, z możliwością zwiększenia tego wsparcia, gdy pozwolą na to warunki”.
Rzecz jasna beneficjentem Facility będzie Ukraina, ale filar II otwiera okno możliwości dla polskich przedsiębiorców. 8 mld EUR przekazane przez UE ma zmobilizować 17,8 mld EUR na inwestycje. Dlatego w II filarze będą uczestniczyć europejskie instytucje finansowe, takie jak Europejski Bank Inwestycyjny, BGK, niemiecki KfW czy inne banki rozwoju. W ramach tego filaru będą różnego rodzaju instrumenty gwarancyjne, pożyczkowe, które mają przede wszystkim pomóc rozwinąć się małym i średnim firmom ukraińskim, a także samorządom. Zapewne będzie możliwość finansowania polskich firm, które będą np. w roli wykonawcy realizować projekty budowy kanalizacji w Ukrainie. Inny przykład: firma transportowa, która chce zbudować terminal intermodalny, może tego typu inwestycję zabezpieczyć z II filaru.
- Filar III to 3 mld EUR na pomoc techniczną i inne środki wspierające, w tym „mobilizację wiedzy fachowej na temat reform, wsparcie dla gmin, społeczeństwa obywatelskiego i inne formy wsparcia dwustronnego, które są zwykle dostępne dla krajów ubiegających się o członkostwo w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), również wspierające cele planu dla Ukrainy”. Tym filarem objęte zostaną również dotacje na spłatę odsetek w związku ze wsparciem w postaci pożyczek.
Razem 50 miliardów EUR, z czego 17 mld EUR w postaci grantów i 33 mld EUE w pożyczkach.
Komisja Europejska w czerwcu 2023 roku przedstawiła Facility, Parlament Europejski w październiku poparł projekt, jest nadzieja, że trwająca Rada Europejska zaakceptuje to potrzebne Ukrainie wsparcie.
Dziękujemy BGK za dotychczasową współpracę i zaufanie. Wiemy, że Facility to ciągle sporo niewiadomych, że trwają ustalenia między KE i rządem Ukrainy, ale razem dokonaliśmy pierwszej przymiarki do „polskiego wymiaru” II filaru.
Dariusz Szymczycha,
Wiceprezes Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej