21 czerwca 2023. „NOWA UKRAINA, odbudowa, rekonstrukcja, modernizacja”- to nowy pakiet pomocy Unii Europejskiej, który ogłosiła Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej. Wartość tego pakietu latach 2024-2027 wyniesie 50 miliardów Euro.
Będzie wspierał wysiłki Ukrainy na rzecz utrzymania stabilności makrofinansowej, promowania ożywienia gospodarczego oraz modernizacji kraju przy jednoczesnym wdrażaniu kluczowych reform na drodze do przystąpienia do UE. Będzie wspierać przejście na zieloną, cyfrową i sprzyjającą włączeniu społecznemu gospodarkę, stopniowo dostosowywaną do unijnych przepisów i standardów.
Pakiet opiera się na trzech filarach.
Filar I – wsparcie finansowe państwa w formie dotacji i pożyczek. Zapewni to stabilne i przewidywalne finansowanie, wspierając stabilność finansów Ukrainy, a jednocześnie zapewni solidne ramy ochrony budżetu UE. Aby uzyskać dostęp do tego wsparcia, rząd Ukrainy będzie musiał przygotować plan odbudowy, odbudowy i modernizacji kraju oraz szczegółowo opisać reformy i inwestycje, które zamierza podjąć w ramach procesu przystąpienia do UE. Środki w ramach tego filaru instrumentu będą zapewniane w oparciu o realizację planu, który będzie oparty na szeregu warunków i harmonogramie wypłat uzgodnionym z UE. Duży nacisk zostanie położony na reformę administracji publicznej, jakość rządzenia, praworządność, walkę z korupcją i należyte zarządzanie finansami.
Filar II – szczegółowe ramy inwestycyjne dla Ukrainy, mające na celu przyciągnięcie i uruchomienie inwestycji publicznych i prywatnych na rzecz odbudowy i Ukrainy, w celu wsparcia realizacji planu. Uzupełni on wszystkie istniejące instrumenty wspierające Ukrainę, takie jak instrumenty łączone i gwarancje, z możliwością zwiększenia skali w zależności od warunków.
Filar III – pomoc techniczna i inne środki wspierające, w tym mobilizacja wiedzy fachowej na temat reform, wsparcie dla gmin, społeczeństwa obywatelskiego i inne formy pomocy dwustronnej, zwykle dostępne dla krajów ubiegających się o członkostwo w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), również wspierające cele planu dla Ukrainy. W ramach tego filaru możliwe będzie również wspieranie innych inicjatyw mających na celu odpowiedź na rosyjską agresję na Ukrainę, w tym egzekwowanie prawa międzynarodowego w związku ze zbrodniami popełnionymi przez Rosję na terytorium Ukrainy. Dopłaty do oprocentowania kosztów kredytów również zostaną pokryte w ramach tego filaru.
- Przewidywana łączna kwota instrumentu wynosi do 50 mld euro na lata 2024–2027 zarówno w przypadku dotacji, jak i pożyczek.
Instrument otwiera również możliwość wykorzystania wkładów innych darczyńców, a także dochodów generowanych przez zamrożone i unieruchomione aktywa rosyjskie jako wkład w odbudowę i odbudowę Ukrainy. Trwają prace nad ewentualnym wykorzystaniem rosyjskich aktywów do odbudowy i odbudowy Ukrainy.
- Instrument i jego wdrażanie będą wyposażone w solidne ramy przejrzystości, audytu i kontroli, aby zapewnić ochronę interesów finansowych UE. Po pierwsze, systemy audytu i kontroli państwa ukraińskiego mają zostać znacznie wzmocnione w ramach reform w ramach planu.
Po drugie, Komisja będzie mogła przeprowadzać kontrole projektów w związku z realizacją planu w dowolnym momencie cyklu projektu.
Po trzecie, specjalna niezależna komisja obrachunkowa będzie wspierać Komisję, regularnie składając sprawozdania z wykorzystania środków wydatkowanych na osiągnięcie celów instrumentu pomocy oraz wydając zalecenia dla Ukrainy.
Co dalej? Jakie będą następne kroki?
Teraz do Parlamentu Europejskiego i Rady należy przeanalizowanie wniosku w ramach pakietu śródokresowego, dotyczącego przeglądu Wspólnych Ram Finansowych Unii. Po jego przyjęciu Ukraina zostanie poproszona o przedstawienie planu określającego reformy i inwestycje, które zamierza podjąć. Po dokonaniu oceny planu Komisja przedstawi Radzie wniosek w sprawie przyjęcia planu i określenia warunków, jakie Ukraina musi spełnić, aby uzyskać dostęp do wsparcia w ramach Instrumentu.
Na podstawie: