15 lutego 2023. Szef Narodowego Banku Ukrainy Andrij Pyszny udzielił wywiadu portalowi „lb.ua”. Przedstawił w nim stan systemu bankowego Ukrainy, mówił o współpracy z MFW i finansowaniu budżetu.
Szef NBU położył główny nacisk na to, że Narodowy Bank Ukrainy (NBU) spełnił warunki Programu Monitorującego Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Znaczenie i aktualność programu monitoringu polega na tym, że zawiera on strategiczne sygnały zarówno dla Ukrainy, jak i społeczności międzynarodowej.
„Przede wszystkim Ukraina, nawet pomimo wojny, stara się kontynuować kurs reform i jest w stanie zapewnić stabilność makrofinansową. Jesteśmy gotowi podjąć zobowiązania i je wypełnić, aby z jednej strony uzyskać wsparcie MFW i koalicji darczyńców, a z drugiej wzmocnić stabilność kraju” – powiedział szef NBU. MFW na pewno podzieli się tą oceną z zewnętrznym kręgiem partnerów i to powinno zadziałać w przypadku dalszego wsparcia finansowego.
O zobowiązaniach Ukrainy
Ukraina zobowiązała się do realizacji strukturalnych punktów odniesienia i celów, które usystematyzowano w pięciu punktach.
- Pierwszym z nich jest polityka podatkowa i budżetowa, w szczególności zwiększanie wpływów podatkowych, koncepcja reformy sfery społecznej, kontrola wydatków itp.
- Drugi to finansowanie budżetu. I tutaj kluczowym zadaniem jest uniknięcie bezpośredniego finansowania budżetu przez NBU. Aby temu zapobiec, Ukraina powinna zaktywizować krajowy rynek długu i przyciągnąć odpowiednio ambitne, ale jak najbardziej realistyczne kwoty pomocy międzynarodowej.
- Trzeci to polityka pieniężna i kursowa. W tym sensie polityka NBU będzie nadal ukierunkowana na zapewnienie stabilności kursu walutowego i cen.
- Czwarty to zachowanie stabilności systemu finansowego. Blok ten przewiduje opracowanie zadania technicznego, polegającego na stress testach banków.
- I blok piąty, dość tradycyjny – ład korporacyjny, przejrzystość i polityka antykorupcyjna. Pyszny zapewnił, że NBU konsekwentnie wspiera reformę ładu korporacyjnego i ten priorytet będzie nadal w centrum uwagi.
O dialogu z rządem
Rozpoczęło się przywracanie systemowej współpracy z Ministerstwem Finansów. Zdaniem Andrija Pysznego najważniejsze jest to, że rząd działa, NBU działa i nie ma konfrontacji z innymi instytucjami. Ekonomika jest trudna, ale elastyczna. Warunki makroekonomiczne, pomimo dużej niepewności, są przewidywalne, a procesy pozostają sterowalne.
„Teraz widzę zrozumienie ze strony rządu naszej wspólnej odpowiedzialności za niedopuszczenie do bezpośredniego finansowania deficytu budżetowego przez NBU w 2023 roku. Widzę szacunek dla mandatu Narodowego Banku Ukrainy, jak również właściwe podejście Narodowego Banku do problemów rządu, które wymagają rozwiązania” – podkreślił szef NBU.
O prognozach ekonomicznych
Według Andrija Pysznego inflacja wyhamuje do 18,7 proc. do końca 2023 roku. To lepiej niż prognozowano w październiku ubiegłego roku, a przewidywani 26,6 procent. W nadchodzących latach inflacja będzie nadal spadać dzięki ograniczaniu zagrożeń dla bezpieczeństwa, ożywieniu logistyki i zwiększeniu zbiorów płodów rolnych. NBU oczekuje, że inflacja spadnie do 10,4 proc. w 2024 roku i 6,7 proc. w 2025 roku. Główny „wkład” w inflację w tych latach będzie miał składnik administracyjny, wynikający z konieczności dostosowania taryf na mieszkania i usługi komunalne do poziomu rynkowego.
Pysznyj uważa, że jedną z przyczyn takiego spowolnienia inflacji jest ustalenie stopy dyskontowej na poziomie 25 procent.
„Widzę, że panuje zrozumienie, że dzięki stopie dyskontowej 25 proc. inflacja jest mniejsza co najmniej o 6,4 punkta procentowego niż mogłaby być. Rok 2023 będzie rokiem spowolnienia inflacji. Wraz ze stabilnością kursu walutowego i skutecznością decyzji monetarnych pozwoli to na złagodzenie ograniczeń administracyjnych, powrót gospodarki i polityki NBP do zwykłego kierunku rynkowego. To niezbędny tlen do biznesu i powrót do normalności, nawet pomimo wojny. Do tego dążymy” – podkreślił szef NBU.
O konsekwencjach kryzysu energetycznego
Niedobór energii elektrycznej w wyniku terroru energetycznego Rosji pogłębił spadek realnego PKB Ukrainy w 2022 roku o 1,3 punktu procentowego, w szczególności w IV kwartale 2022 roku — o 4 p.p.
W zaktualizowanej prognozie bazowej na 2023 r. założono straty PKB w wyniku ataków terrorystycznych na poziomie 1,9 procenta. Jednocześnie biznes wykazuje wyjątkową umiejętność dostosowania się do tych warunków.
„Ogólnie rzecz biorąc, w 2022 roku widzieliśmy, w jakim stopniu nasi obywatele, przedsiębiorstwa i instytucje finansowe mogą przystosować się do krytycznych warunków i wyraźnie zdali sobie sprawę z naszej niezłomności” – powiedział szef NBU. „Udanym przykładem jest nasza bankowa niezniszczalna sieć POWER BANKING. Kiedy zaczynaliśmy tworzyć tę sieć, takich oddziałów było około 800. Według stanu na koniec stycznia 2023 r. jest ich już 1932 w 320 miejscowościach. Przy planowanych 35 proc. oddziałów wskaźnik ten wynosi obecnie 43 proc. sieci bankowej. I każdego dnia liczba ta wzrasta. Kolejny dowód na wyjątkową zdolność adaptacji naszego systemu finansowego i biznesu”.
Wiktoria Czyrwa
Photo by Sam McGhee on Unsplash