20 czerwca 2022. Ukraina zniosła ruch bezwizowy z Federacją Rosyjską i zalegalizowała „tabu” dotyczące rosyjskiej muzyki i książek. To kolejne kroki w kierunku całkowitego zrezygnowania ze wszystkiego, co rosyjskie.
Wiadomość o zniesieniu ruchu bezwizowego z Rosją została przyjęta z radością i ulgą w społeczeństwie ukraińskim. W rzeczywistości takiej decyzji władz oczekiwano już od 2014 roku, od czasu rosyjskiej okupacji Donbasu i aneksji Krymu.
Odpowiednią inicjatywę podjął prezydent Zełenski. Zasugerował, aby rząd w ramach przeciwdziałania bezprecedensowym zagrożeniom bezpieczeństwa narodowego, suwerenności i integralności terytorialnej państwa rozważył kwestię rewizji zasad wjazdu obywateli Rosji do Ukrainy.
„Sama Rosja zrobiła wszystko, aby zniszczyć wszelkie więzi z Ukrainą. Cóż, robimy wszystko, aby zacieśnić więzi z Europą” – powiedział prezydent, dodając, że nowy reżim wizowy dla obywateli Rosji będzie działał od 1 lipca 2022 r.
Ponadto Rada Najwyższa, na wczorajszym posiedzeniu, uchwaliła szereg ustaw ograniczających wpływy Rosji na Ukrainę w dziedzinie kultury. Tym samym posłowie uchwalili ustawę zakazującą publicznego odtwarzania muzyki rosyjskiej w środkach komunikacji i mediach oraz zwiększyli kontyngent na muzykę ukraińską w radiu i telewizji (z 35 proc. do 40 proc.).
Wprowadzono zakaz rosyjskiej muzyki w telewizji, radiu, rozrywce, szkołach, transporcie publicznym, hotelach, restauracjach, kinach i innych miejscach publicznych.
Uchwalono także ustawę №7273, która zakazuje występów w Ukrainie rosyjskim wykonawcom. Jednocześnie ustawa będzie działać selektywnie: zgodnie z nią powstanie lista rosyjskich wykonawców, którzy potępiają agresję na Ukrainę i mogą koncertować w naszym kraju.
Aby znaleźć się na „białej liście”, wykonawcy lub ich przedstawiciele muszą złożyć w Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy oświadczenie, że popierają suwerenność i integralność Ukrainy, wezwać Rosję do natychmiastowego zaprzestania agresji na Ukrainę i zobowiązać się do powstrzymania się od wszelkich kroków które są sprzeczne z tymi pisemnymi oświadczeniami.
Rada Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony zdecyduje, którzy rosyjscy wykonawcy będą mogli występować na Ukrainie, a komu wstęp będzie wzbroniony.
Kolejną inicjatywą ustawodawczą jest zakaz importu produktów wydawniczych z Rosji i Białorusi (nr 7459). Zgodnie z nim zakazane jest publikowanie, import i dystrybucja na Ukrainie wydań książkowych autorstwa obywateli rosyjskich. Jeśli książka jest napisana w języku rosyjskim, ale autor nie jest obywatelem Rosji i nie podlega innym ograniczeniom prawnym, można ją sprowadzić za specjalnym zezwoleniem. Zakaz nie będzie dotyczył książek wydanych w Ukrainie przed 1 stycznia 2023 roku.
Ale od nowego 2023 roku, zgodnie z ustawą, książki w Ukrainie będą publikowane i rozpowszechniane w państwowym języku ukraińskim, językach rdzennych mieszkańców Ukrainy i językach urzędowych UE.
Ministerstwo Edukacji też wykonało osobną pracę: w zeszłym tygodniu grupa ekspertów w ministerstwie zdecydowała, że wszyscy rosyjscy i białoruscy autorzy powinni zostać usunięci z programu szkolnego dla klas 6-11. Eksperci pracują obecnie nad listą autorów, którzy mogą zastąpić zakazane prace.
W celu uzupełnienia deficytu, który nieuchronnie pojawi się na rynku wydawniczym z powodu braku wcześniej dominujących książek rosyjskich, Rada Najwyższa uchwaliła ustawę stymulującą rozwój ukraińskiego wydawnictwa i dystrybucji książek (nr 6287).
Od 2023 r. przewiduje dotacje państwowe (do 20 proc. przychodów) na zwrot kosztów wynajmu nieruchomości użytkowanych przez podmiot wydawniczy, a także pomoc w postaci zaświadczenia na zakup książek w wysokości 0,3 minimum socjalnego dla osób pełnosprawnych (obecnie 800 UAH).
Inicjatorzy ustawowych ograniczeń w dziedzinie rosyjskiej muzyki i wydawnictw książkowych podkreślają, że sankcje będą trwały do końca wojny i wyzwolenia wszystkich okupowanych terytoriów Ukrainy.
Wiktoria Czyrwa