25 maja 2022. Czternasta już edycja Baltic Business Forum w Świnoujściu była wydarzeniem wyjątkowym, nie tylko ze względu na zaproszone osobistości, ale przede wszystkim na fakt, w jakich okolicznościach się odbywała. Szokująca pełnowymiarowa agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę wywróciła dotychczasowy ład międzynarodowy do góry nogami.
Już po wydarzeniach z 2014 roku Ukraina wybrała kurs na Zachód. Agresja rosyjska i przedłużająca się wojna hybrydowa spowodowały błyskawiczną reorientację kraju na Zachód, reorientację pełną, ponieważ obejmującą nie tylko stosunki gospodarcze, ale i polityczne. Nikt nie spodziewał się jednak, iż na prozachodni kurs Ukrainy i jej chęć do samostanowienia, Rosja zareaguje rzezią tysięcy niewinnych osób.
Biorąc pod uwagę okoliczności, nie powinien dziwić fakt, iż pierwsza debata BBF dotyczyła właśnie sytuacji w Ukrainie, w kontekście sytuacji Regionu ABC -obejmującego Morze Adriatyckie, Bałtyckie i Czarne, po agresji Rosyjskiej. Prowadzący panel, wiceprezes Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, Dariusz Szymczycha na samym wstępie przytoczył słowa Profesora Daniela Rotfelda: “Istotą wojny Rosji z Ukrainą nie jest geografia, lecz wartości określające pewien sposób pojmowania sensu życia i fundamentalnych norm”. Przytoczone słowa w dobitny sposób werbalizują to, co jest według wielu kluczową stawką tej straszliwej wojny – nadrzędne wartości oraz prawo narodu do samostanowienia.
Motywem przewodnim dyskusji panelistów były właśnie wartości, choć ambasador Marek Grela zwrócił również uwagę na aspekt geopolityczny, jakim zdecydowanie są neoimperialne zapędy Federacji Rosyjskiej oraz chęć pozbawienia Ukrainy statusu suwerennego i niezależnego państwa. Kilkukrotnie, bezpośrednio podkreślano też niespełnione nadzieje na “westernizację” Rosji oraz jej demokratyzację: “niestety, okazuje się że sowiecka mentalność i tęsknota za imperium trwa.”
Mimo wciąż dramatycznej sytuacji w Ukrainie, uczestnicy zwracali również uwagę na niewątpliwie pozytywne reakcje, jakimi są bezprecedensowe wsparcie Ukrainy z Zachodu oraz jego konsolidacja w obliczu tragedii. Co ważne, Ukrainy nie wspiera wyłącznie Unia Europejska, czy też szeroko pojęty Zachód. Krwawa agresja Rosji spotkała się z wręcz bezprecedensową krytyką całego cywilizowanego świata. Ukraiński opór oraz wsparcie, jakie otrzymuje Ukraina utwierdziło wielu w przekonaniu, iż nie ma powrotu do świata bipolarnego, a koncepcja polityczna Putina stała się karykaturą Rosji. Świat znajduje się dziś w innym miejscu.
Ważną częścią panelu były zagadnienia gospodarcze. Mimo wojny biznes powinien funkcjonować, gdyż bez niego nie będzie szans na normalne funkcjonowanie Ukrainy oraz jego odbudowę. Świat biznesu powinien skoncentrować się na ograniczaniu negatywnych konsekwencji wojny i na pomocy finansowej. Burak Pehlivan, prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Turecko-Ukraińskiego Biznesu, zwrócił uwagę na kluczową rolę portów w eksporcie, zwłaszcza eksporcie produktów żywnościowych z Ukrainy. Kwestie logistyczne i transportowe poruszał również w swoim wystąpieniu Radca- Minister Ambasady Ukrainy w Polsce, Ihor Baranetskyi. Wielokrotnie wspominał on też o potencjale polsko-ukraińskiej współpracy gospodarczej, rozwoju biznesu transgranicznego oraz o roli jaką w tej bilateralnej współpracy odegrać musi logistyka. Rozwój infrastruktury transportowej, zwłaszcza ukraińskiej kolei, hubów intermodalnych czy łączenie producentów z logistyką i dostawcami – oto działania, które mogą znacząco wpłynąć na nową historię Ukrainy, jej odbudowę oraz kształtowanie polsko-ukraińskiej współpracy.
Jedną z poruszonych kwestii była odbudowa Ukrainy oraz jej potencjału, jakim są przede wszystkim młodzi, wykształceni ludzie. Intensyfikacja migracji Ukraińców do Polski w ostatnich latach pokazała nam wszystkim, że Ukraińcy są narodem niezwykle pracowitym i gotowym do poświęceń. To właśnie ogromny kapitał społeczny stanowi wielki potencjał kraju, i musi być on wykorzystany w przyszłości. Pozostaje mieć nadzieję, iż ze wsparciem społeczności międzynarodowej wolna i zwycięska Ukraina będzie w stanie ten potencjał przekuć w swój gospodarczy sukces.
MCz