31 grudnia 2021. Igor Baranecki – p.o. Radcy Ministra, Kierownik Działu Ekonomicznego Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej podsumował rok 2021 i przedstawił plany na 2022 rok.
Panie Ministrze, 2021 rok upłynął się pod znakiem walki z kolejnymi falami pandemii i z kryzysem gospodarczym. A jakim był ten rok dla współpracy polsko-ukraińskiej?
Mimo wszystko, 2021 był bardzo udany dla stosunków polsko-ukraińskich, przede wszystkim dla współpracy handlowej i gospodarczej. Osiągnęliśmy nie tylko wyniki sprzed pandemii, przy czym w wystarczyło na to zaledwie 9 miesięcy, ale także ustanowiliśmy w 2021 roku historyczne rekordy. Po pierwsze, udało nam się przekroczyć upragnioną granicę 10 mld USD dwustronnego obrotu towarowego z dodatnim dla Ukrainy saldem, po raz pierwszy od czasu przystąpienia Polski do UE. Wraz z usługami zbliżamy się nawet do 11 mld USD. Co ciekawe, polskie statystyki pokażą nawet większe obroty j niż 11 mld USD. Po drugie, wysokość polskich inwestycji w Ukrainie po raz pierwszy przekroczyła 1 mld USD – i są to dane tylko na podstawie wyników z III kwartału 2021 roku (skumulowane saldo polskich inwestycji w Ukrainie na dzień 30.09.2021 r. wynosiło 1,135 mld USD). Po trzecie, liczba polskich firm z ukraińskimi założycielami, właścicielami lub kapitałem ukraińskim przekroczyła 20 tys. i zbliża się do 25 proc. całkowitej liczby firm z kapitałem zagranicznym w Polsce.
Jednocześnie w wynikach IV kwartału 2021 r. spodziewamy się nieznacznego spowolnienia dodatniej dynamiki handlu dwustronnego, co jest związane m.in. z niezmiennym deficytem polskich zezwoleń dla ukraińskich przewoźników drogowych.
Jakie wyzwania w sferze gospodarczej, Pana zdaniem, stoją przed nami?
Głównym wyzwaniem nadal pozostaje wspólna granica. Od dawna już nie jest żelazną kurtyną, lecz wciąż pozostaje wąskim gardłem, które musimy pokonać. Logistyka, infrastruktura transportowa, transport multimodalny – wiemy, że jest to nasza praca domowa, którą musimy szybciej odrobić. Rok 2022 będzie przełomowy – są nie tylko plany i kolejne obietnice, ale także jasne priorytety i finansowanie przewidziane w budżecie państwa.
Temat granicy polsko-ukraińskiej jest naprawdę bardzo wrażliwy dla Ukrainy, ponieważ dla nas jest to nie tylko wspólna granica z Polska, ale także najważniejszy odcinek granicy z Unią Europejską. Nie będę się zagłębiał w bolesny temat ciągłego deficytu polskich zezwoleń drogowych dla naszych międzynarodowych przewoźników. Obecnie trwają trudne negocjacje na najwyższym szczeblu i tutaj niezwykle ważne jest oddzielenie kwestii dostępu Ukrainy do polskiego rynku od kwestii zapewnienia swobodnego tranzytu do innych krajów członkowskich UE.
Bardzo ważne jest dla nas wspólne stanowisko w sprawie polityki energetycznej. Razem o wiele łatwiej uporamy się ze wspólnymi wyzwaniami, w szczególności uzależnieniem od rosyjskiego gazu i zmniejszeniem udziału węgla w bilansie energetycznym. W tym roku udało nam się osiągnąć kilka trudnych kompromisów w dwustronnym dialogu energetycznym. Jesteśmy wdzięczni Polsce za najsilniejszy w Europie sprzeciw wobec uruchomienia Nord Stream 2, mamy nadzieję, że wkład strony ukraińskiej w tę wspólną sprawę jest również należycie doceniany.
Które branże są najbardziej obiecujące dla handlu polsko – ukraińskiego?
W 2021 roku Polska umocniła się na pozycji drugiego największego partnera handlowego i rynku eksportowego Ukrainy ustępując jedynie Chinom: ukraiński eksport do Polski przekroczy 5 mld USD! Ponadto Polska znalazła się w pierwszej piątce importerów ukraińskich produktów rolnych, przy czym w tym obszarze utrzymuje się bilans handlowy na poziomie około 50/50. Był miliard, półtora, teraz zbliżyliśmy się do 2 mld USD dwustronnego obrotu produktami rolnymi i możemy osiągnąć jeszcze więcej. Bardzo dynamicznie rozwija się również handel w branży budowlanej, hutniczej, transportowej i IT, a także w przemyśle meblarskim (meble stanowią prawie 7 proc. całkowitego ukraińskiego eksportu do Polski).
Stopniowe łagodzenie obostrzeń covidowych przyczyni się do ożywienia sektora HoReCa, w którym biznes ukraiński już wykazał się na polskim rynku, w szczególności w sieciach franczyzowych, oraz do zwiększenia dwustronnego ruchu turystycznego.
Ważne jest, aby zrozumieć, że kluczem do wspólnego sukcesu jest nie konkurencja między sobą, ale ukraińsko-polska współpraca w walce o rynki trzecie. Teraz przed nami nowe wyzwanie – w ciągu najbliższych 2-3 lat chcemy wprowadzić Ukrainę do dziesiątki największych partnerów handlowych Polski.
Jakie jeszcze zadania na 2022 rok stawia przed sobą Ambasada Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej?
W nowym 2022 roku pokładamy wielkie nadzieje. Ukraina powinna jak najmocniej, w każdym drobiazgu, logistycznie zintegrować się z UE, a Polska i nasza wspólna granica odgrywają w tym procesie kluczową rolę. Niestety, nie mamy luksusu wyboru, jak niektóre inne kraje, ponieważ po 2014 roku każda pozablokowość, neutralność lub wielowektorowość nie jest dla nas. Naszym głównym zadaniem jest przesunięcie granicy cywilizowanej, bezpiecznej i zamożnej Europy z granicy polsko-ukraińskiej na granicę ukraińsko-rosyjską.
Rozmawiała Tetiana Gomon