12 października 2021 r. w Kijowie odbył się 23. szczyt Ukraina – UE. Strony potwierdziły potrzebę kontynuowania współpracy i podpisały szereg umów.
Podpisano długo oczekiwaną umowę o Wspólnej Przestrzeni Powietrznej z krajami europejskimi – zwaną umową „otwarte niebo”. Oczekuje się, że w jej rezultacie na ukraińskim rynku pojawią się nowe tanie linie lotnicze, co zwiększy dostępność biletów lotniczych i ożywi zainteresowanie turystów Ukrainą.
Podczas szczytu zostały podpisane dwie kolejne umowy – „Horyzont Europa” i „Kreatywna Europa”. Pierwsza ma na celu rozwój i wspieranie badań, innowacji, rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Ukrainie oraz udział w programach wymiany z krajami Unii Europejskiej. Druga dotyczy programu unijnego, który realizowany jest w trzech obszarach: kultury, mediów i współpracy międzysektorowej. Program ma budżet 2,4 mld EUR i ma na celu finansowanie projektów i inicjatyw dla wzmocnienia współpracy artystycznej i kulturalnej na poziomie europejskim, zwiększenie umiejętności korzystania z mediów, nawiązanie dialogu międzykulturowego. Ponadto program zachęca do rozpowszechniania najlepszych praktyk, które przyczyniają się do realizacji priorytetów Komisji Europejskiej, takich jak integracja, równowaga płci i Zielony Ład.
We wspólnym oświadczeniu wydanym przez Ukrainę i Unię Europejską po szczycie stwierdzono, że Ukraina potwierdziła zamiar zbliżenia swojej polityki i ustawodawstwa do Europejskiego Zielonego Ładu. Unia zaproponowała, aby Ukraina zatwierdziła zaktualizowany wkład krajowy w ramach umowy paryskiej i przyjęła długoterminową strategię rozwoju niskoemisyjnego, mającą na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Według prezydenta Wołodymyra Zełenskiego rozpoczął się dialog na temat Europejskiego Zielonego ładu. „Jesteśmy gotowi współpracować z UE, aby dążyć do neutralności klimatycznej” – powiedział.
Wspólne oświadczenie odnosi się również do dalszego finansowania Ukrainy przez UE. Europejscy partnerzy przypomnieli, że od 2014 r. europejskie instytucje finansowe przekazały Ukrainie pakiet pożyczek o wartości ponad 17 mld EUR, których celem jest wdrożenie reform. W 2021 r. Unia zamierza zaoferować Ukrainie dwustronną pomoc finansową w ramach Instrumentu Sąsiedztwa, Rozwoju i Współpracy Międzynarodowej (NDICI).
Strona ukraińska ma już plany na kolejny szczyt Ukraina-UE, który odbędzie się za rok. „Zaczynamy rozmawiać o aktualizacji taryf celnych i kompleksowym przeglądzie strefy wolnego handlu. Następuje ruch w kierunku <<bezwizu przemysłowego>> dla Ukrainy. Na kolejnym szczycie Ukraina-UE dążymy do podpisania tej umowy” – powiedział prezydent Zełenski.
Wiktoria Czyrwa